رومان

رومان (خەنزۇچە: 小说) سىغىمچانلىقى ئەڭ زور بولغان ئەدەبىي ژانىرنىڭ بىر خىلى ، بايان خاراكتېردىكى ئەدەبىي بەدىئىي ئەسەر｡ رومان ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ مۇرەككەپ ئىجتىمائىي تۇرمۇش كارتىنىسى بىلەن زىددىيەت ، توقۇنۇشنى بايان قىلالايدۇ｡ بۇ مۇرەككەپ تۇرمۇش كارتىنىسى ۋە زىددىيەتلەرنى تېخىمۇ تولۇق ئېچىپ بېرىش ئۈچۈن ، تالاي قاتىناشقۇچىلارنى گەۋدىكەندۈرۈشكە توغرا كېلىدۇ｡ شۇنىڭ ئۈچۈن رومان ئەڭ چوڭ كومپوزىتسىيىگە ئىگە｡ قەھرىمانلارنى تولۇق ۋە ئەتراپلىق گەۋدىلەندۈرۈش ئۈچۈن ، رومان قەھرىمانلىرىغا مۇناسىۋەتلىك نۇرغۇن ھادىسىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالالايدۇ｡ روماندا مۇرەككەپ ئىچكى بولغانلىغى ئۈچۈن ، ئەدەبىياتتا ئالاھىدە ئورۇندا تۇرىدۇ｡ ئادەتتە بىر روماندا بىر دەۋرنىڭ قىياپىتىنى ئەكىس ئەتتۈرۈشكە بولىدۇ｡ مەسىلەن: شى نەنئەننىڭ «سۇ بويىدا» ، ماۋدۇننىڭ «تۈن يانغاندا» ۋە قەييۇم تۇردىنىڭ «كۈرەشچان يىللار» قاتارلىق رومانلىرى يۇقىرىدىكى سۆزىمىزنىڭ ئىسپاتى بولالايدۇ｡

رومانلار ئۆزلىرى ئىپادلىگەن مەزمۇنى تەرىپىدىن بەلگىلىنىدۇ｡ لېكىن ۋارىقى كۆپرەك｡ قېلىنراق بولۇپ قالسا ھېكايە بولىدۇ ، دېيىش توغرا ئەمەس ، ئەلۋەتتە ، ھەجىم ئۇلارنىڭ ئىگەللىگەن ۋەقەلىكلىرى بىلەن مۇناسىۋەتلىك｡ بۇنداق قاراش ماھىيەتلىك قاراش بولماستىن ، نوقۇل شەكىلۋازلىق بولىدۇ｡ رومان شېئىرىي ئۇسۇلدىمۇ يېزىلىشى مۇمكىن｡

ھەجمى مۇرەككەپ سيۇژىتلىق ، ئادەتتە پروزا شەكلى بىلەن يېزىلىدىغان ئەدەبىي ئەسەر｡