ئەقىدە
ئەقىدە، ئەقايىد ياكى ئىتىقاد (ئەرەبچە: عقيدة)؛ ئىسلامدا ئىتىقادقا ئاساسەن شەك يوق دەپ قارالغان قائىدە ۋە ھۆكۈملەرنىڭ تامامى. ئەقد شۇنداقلا باغلىنىشلىق ۋە كېلىشىم دېگەن مەنىلەرگە كېلىدۇ. ئوخشىشىپ كېتىدىغان بىر ئىپادە بولغان كەلام ئىسە ئىتىقادقا مۇناسىبەتلىك پەلسەپىي مۇنازىرىلەر ئۈچۈن قوللىنىلىدۇ.
ئەقايىد، مەدرىسىلەردە ئىسلام تېئولوگىيىسىنىڭ بىر تارمىقى سۈپىتىدە ئوقۇتىلغان. ئەقىدە كەلىمىسى ئۇقۇم سۈپىتىدە قۇرئاندا ئۇچرىمايدۇ. ئەقىدە ئوقۇمى ئىسلام ئىتىقادى مەزھەبلىرى تەرىپىدىن، قۇرئاندا بولماي، ھەدىسلەردە تىلغا ئېلىنغان ئىتىقاد مەۋزۇلىرى ئۈچۈن كۈچكە ئىگەدۇر. ۋاھھابىيلەرنىڭ ئۆزلىرىنى يۇشۇرۇش ئۈچۈن قوللانغان ئېقىم بولغان سەلەڧىيلىك ئىسلام ئىتىقادى مەزھەبلىرىنىڭ سىرتىدا تۇتۇلماقتا، مەزھەپ ئەمەس بىر پىكىر ئېقىمىدۇر.
سۇننىي ئەقايىدى
[تەھرىرلەش]سۈننى ئەقايىدىدە ئىماننىڭ 6 شەرتى ۋە 5 پەرزى قاتارلىق مەزمۇنلار قولغا ئېلىنىدۇ. باشقا مەزمۇنلار بولسا ئىسلام ئىسكاتولوگىيىسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلاردۇر.
شىئە ئەقايىدى
[تەھرىرلەش]شىئە ئەقايىدىدە 5 ئاساسىي ئۇنسۇر باردۇر: تەۋھىد، ئادالەت، نۇبۇۋۋەت، ئىمامەت ۋە قىيامەت.