يوسېڧ ستالىن
يوسېڧ ۋىسسارىئونوۋىچ ستالىن იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი Иосиф Виссарионович Сталин | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
سوۋېت ئىتتىڧاقى كۇمپارتىيىسى مەركىزىكوم
باش سېكرىتارلىقى | ||||||||||||
ۋەزىڧە مۇددىتى
3- ئاپرېل 1922 — 16- ئۆكتەبىر 1952 | ||||||||||||
| ||||||||||||
سوۋېت ئىتتىڧاقى مېنسترلار كومىتېتى باشلىقى | ||||||||||||
ۋەزىڧە مۇددىتى
6- ماي 1941 — 5- مارت 1953 | ||||||||||||
| ||||||||||||
شەخسىي ئۇچۇرلار | ||||||||||||
| ||||||||||||
ھەربىي خىزمەتى | ||||||||||||
|
يوسېڧ ستالىن (گروزىنچە: იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი، رۇسچە: Иосиф Виссарионович Сталин) (ت. 18- كۆنەك 1879، گورى، تىڧلىس گۇبېرنىياسى - ئۆ. 5- مارت 1953، موسكوۋا، سوۋېت ئىتتىڧاقى) گرۇزىن نەسىللىك سوۋېت دۆلەت ئەربابى، مارشال ۋە سوۋېت كۇمپارتىيىسى باش سېكرىتارى (1922-1953). لېنىننىڭ ئۆلىمىدىن سوڭرە كۇمپارتىيەنىڭ باش سېكرىتارى سۈپىتىدە نۇڧۇزىنى ئارتتۇردى ۋە 1927- يىلى سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ رەھبىرى ھالىغا كەلدى. ماركىسىزم-لېنىنىزىم ئىدېئولوگىيىسىنىڭ مەملەكەت مىقياسىدا تەتبىقچلىغۇچىسى بولدى. لەقىمى، گرۇزىنچە "مىخ" دېگەن مەنىگە كېلىدىغان "كوبا" دۇر.
ئۆكتەبىر ئىنقىلابىنى پلانلىغۇچى ۋە غەلبە قىلغۇچى رەھبەرلەر ئاراسىدا يەر ئالغان، رۇس ئىچكى ئۇرۇشىدا قۇماندانلىق قىلغان ۋە 2- دۇنيا ئۇرۇشىدا مۇزەڧڧەر بولمىش قىزىل ئارمىيەنىڭ باش قۇماندانى ستالىن، بولۇپمۇ 1930- يىللاردا سوۋېت ئىقتىسادىدىكى بۈيۈك تەرەققىيات ۋە 2- دۇنيا ئۇرۇشىدىكى غەلبىسى يۈزىسىدىن رۇسىيەدە مۇھىم دۆلەت ئەربابى دەپ قەبۇل قىلىنماقتا.
Rusya'da yapılan bir ankette 20. yüzyılın en başarılı üçüncü lideri seçildi. Tarihte oynadığı önemli rol dolayısıyla pek çok tarihçi ve yazarın hakkında araştırma yaptığı Stalin'e dair 1108 eser yazıldı. Stalin bu özelliği ile hakkında en fazla eser yazılan 17. kişi oldu.