فېمىنىزم

ئورنى Wikipedia

فېمىنىزم(ئاياللار ھوقۇقىنى قوغداش)

فېمىنىزم

فېمىنىزم بۇ ئاياللار تەشكىلاتلىرىنى ئاساس قىلغان ئاياللارنىڭ ھوقۇق مەنپەئەتنى قوغداشنى ئاساس قىلغان ئىدىيە. تۈرلىرى كۆپ ياكى ھەرقايسى دۆلەت، رايونلاردا ئىپادىلىنىشى ئوخشىمايدۇ. بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن كىيىن ھەرقايسى دۆلەتلەردىكى سىياسى ھەرىكەتلەرگە تەسىر قىلىشقا باشلىغان.

فېمىنىزم: سايلامدا ئاۋاز بىرىش ھۇقۇقى، ئوخشاش ئىش ھەققى، «خاتالىق ئىزدەنمىگەن» تۇغۇش ھەققى، باللىرنى دادىسىدىن يىراق قىلىش ھەققى، بالا چۇشۇرۇش ھەققى، ئاجرىشىش ھۇقۇقى، ئۆزلىرىگە تاجاۋۇز، باسقۇنچىلىق قىلغانلاردىن يىراق تۇرۇش، يىراق قىلدۇرۇش ھەققى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

باراۋەرلىك فېمىنىزمى: جىنسى پەرقى ئايرىمسىغا قارشى. ئەر-ئاياللار باراۋەرلىكىنى تەشەببۇس قىلىدۇ. ئايال مەركەزلىك فېمىنىزم: مەدەنىيەت، جىنسى ھاياتتا ئاياللارنى مەركەز قىلغان ئىدىيىنى كۆرسىتىدۇ. بېسىمغا قارشى فېمىنىزم: جەمئىيەت ياكى ئائىلە ئىچىدىكى ئاياللارغا قارىتىلغان بېسىمغا قارشى تۇرۇشنى ئاساس قىلىدۇ. بولۇپمۇ ئائىللەردە ئاياللارنى ئۇرۇش، تىللاش، تۆۋەن كۆرۈش، خورلاشلارغا قارشى تۇرۇش بىلەن ھازىرقى زاماندىكى مېدىيانىڭ مۇھىم تىمىلىرنىڭ بىرسى ئەھۋالىغا كەلدى. ئايرىمچى: ھەمجىنس (لېيزىبىن) قارا فېمىنىزم: ئافرىقا، ئامېرىكا دۆلەتلەردىكى ئىرقى كەمسىتىشكە قارشى ئىدىيە.