Jump to content

قىبتىي ئېلىپبەسى

ئورنى Wikipedia

قىبتىچە قەدىم مىسىردا سۆزلىشىلگەن ۋە بۇگۈنكى قىبتىلەر تەرىپىدىن قوللىنىلغا تىلغا بېرىلگەن ئات. ھامى تىللىرىدىن بولۇپ، ئېلىپبەسىدە 32 ھەرف باردۇر. بۇلارنىڭ 24 دانىسى يۇنان ئېلىپبەسىدىن كەلمەكتە. ئېلىپبە، مەشھۇر روسەتتا تېشى ۋاستىسى بىلەن ھەل قىلىنغان.

قىبتى ئېلىپبەسى، خرىستىيانلىقنى ئۆزلەشتۈرگەن مىسىرلىقلار (قىبتىيلەر) يېڭى دىن كىتابلىرىنىڭ يېزىقى سۈپىتىدە، يەرلىك يېزىقنىڭ ئورنىغا دەسسەتكەن يۇنان ئونسىيال يېزىق تۈرىدۇر.[1]

قىبتىيچە، قىبتى ئېلىپبەسى بىلەن يېزىلىدۇ. ئېلىپبەسىدە 32 ھەرف باردۇر.

ئېلىپبە

[تەھرىرلەش]
ھەرف ئاتى ترانسكرىپسىيە مانا 1 مانا 2 نومۇر
alpʰa a /a/ 1
bēta b /b, v/ 2
gamma g /k/ /g, ŋ, ɣ/ 3
dalda d /d/ /d, ð/ 4
ei e /e/ 5
soou (6)
zēta z /s/ /z/ 7
ēta ē /eː/ /ɛː, i/ 8
tʰēta /tʰ/ /tʰ, θ/ 9
iōta i /i, j/ 10
kappa k /k/ 20
laula l /l/ 30
m /m/ 40
n /n/ 50
kˢi /ks/ 60
ou o o 70
pi p /p/ 80
r /r/ 100
sēmma s /s/ 200
tau t /t/ /t, d/ 300
he u /u, w/ /u, w, i, v/ 400
pʰi /pʰ/ /pʰ, f/ 500
kʰi /kʰ/ /kʰ, χ, ʃ/ 600
pˢi /ps/ 700
ō ō /oː/ 800
šai š /ʃ/
fai f /f/ 90
ḫai /x/
hori h /h/
ḏanḏia ḏ (j) /ʤ/ /ʤ, g/
čima č /q/ /ʧ/
ti ti /ti/
pˢis ənše 900

مەنبە

[تەھرىرلەش]
  1. Faulmann, Carl (2015) (Türkçe). Yazı Kitabı Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. s. 38. ISBN 9789754582666. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015.