لاتىنچە ئاتالغۇلار تىزىملىكى

ئورنى Wikipedia

بۇ بەت پەقەت كەڭ قوللىنىلغان ياكى ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ مۇھىم بولغان لاتىنچە ئىپادىلەش تىزىملىكى («veni, vidi, vici»). بۇ سۆزلەرنىڭ بەزىلىرى گرېتسىيە سۆزلىرىنىڭ لاتىنچە تەرجىمىسى بولۇپ ، بۇنىڭدىكى ئەڭ چوڭ سەۋەب قەدىمكى رىمدا نۇتۇق ۋە ئەدەبىيات تەرەققىي قىلىشتىن خېلى بۇرۇنلا گرېتسىيەنىڭ نۇتۇق ۋە ئەدەبىيات جەھەتتە تەرەققىي قىلغانلىقىدۇر. بۇ تىزىملىكتە A ھەرىپىدىن E ھەرىپىگە لاتىنچە ئىپادىلەر بار. ئاساسلىق تىزىملىك ​​ئۈچۈن لاتىنچە ئىبارىلەرنىڭ تىزىملىكىنى كۆرۈڭ. باشقا ھەرپلەردىن باشلانغان سۆزلەر ئۈچۈن لاتىنچە ئىبارىلەر تىزىملىكى (F-O) ۋە لاتىنچە ئىبارىلەر تىزىملىكى (P-Z) نى كۆرەلەيسىز.

A[تەھرىرلەش]

A bene placito

خۇرسەن قىلىنغان بىرىدىن

A bove ante, ab asino retro, a stulto undique caveto

بوقىنىڭ ئالدىدا، ئېشەكنىڭ كەينىدە، ساراڭنىڭ ھەممە تەرىپىدە ئېھتىياتچان بول.

Ab ovo usque ad mala

تۇخۇمدىن ئالمىغىچە (باشتىن ئاخىرىغىچە دېگەن مەنىدە. رىملىقىلارنىڭ ئەنئەنىۋىي تاماق تەرتىبىگە مۇۋاپىق ھالدا، Horatius قۇر 1.3)

Absentem lædit, qui cum ebrio litigat

مەست بىلەن ئۇرۇشقان ئادەم، ئورنىدا يوق بىرىسىنى ئۇرىدۇ. (Publius Syrus, Sentences)

Ab uno disce omnes

Bir şeyden her şeyi öğren (Bir tek örnekle ya da gözlemle çıkarımlarda bulunulabileceği anlatılır, Virgilius, Aeneid)

Abusus non tollit usum

Suistimal düzgün kullanmayı iptal ettirmez. (yani bir şey suistimal edilince onun düzgün kullanımını etkilememelidir)

Ab imo pectore

Kalbin derinliklerinden (dürüstlükle)

Ab inconvenienti

Uygun olmayan bir şeyden

Ab initio

Başlangıçtan

Ab Jove principium

Jüpiter'le başlayalım

Abyssus abyssum invocat

Uçurum uçurumu çağırır. (Bir hata diğerlerinin doğmasına sebep olur)

A cane non magno saepe tenetur aper

Yabandomuzu hep kendinden küçük köpeklere yem olur

Accipe Hoc

Bunu al.

Acta est fabula

Oyun bitti (Caesar Divi Filius Augustus'un son sözleri)

Acta non verba

Hareket, söz değil. (ABD Ticari Deniz Akademisi mottosu)

Actibus immensis urbs fulget massiliensis

Marsilya şehri, müthiş eylemlerle ışıltı saçıyor.

Actio libera in causa

Nedeninde serbest hareket.

Ad astra

Yılıdızlara doğru

a Deucalione

Dökalyon'dan beri (çok uzun zamandan beri anlamında)

A divinis

Kutsal şeylerin dışında

Ad augusta per angusta

Doruklara doğru dar yollardan (Başarı kolay kazanılmaz) (Hernani, Victor Hugo - sahne IV)

Adequatio intellectus et rei

Aklın ve gerçeğin uyumu (Gerçekin bir tanımı.)

Ad libitum

Kendi isteğine bağlı olarak (ad lib. olarak kısaltılır)

Ad fontes

Kaynaklara doğru

Ad gloriam

Zafer için

Ad hoc

Belli bir amaca yönelik

Ad hominem

Bir argümana cevap verirken argümanı eleştirmekten ziyade argümanı yapan kişiye saldırmak.

Ad impossibilia nemo tenetur

Hiç kimse yapamayacağı şeyler için söz vermemelidir.

Ad majorem Dei gloriam

Tanrı'nın ihtişamlı görkemi için (Haçlıların, Cizvitlerin ve Şikago Üniversitesinin mottosu)

Ad kalendas graecas

Grek Kalendas'ta. (Kalendaslar Romalı'dır, bu yüzden bu deyim var olmayan bir tarihi belirtir: çıkmaz ayın son

çarşambası)

Ad litteram

Harfi harfine

Ad multos annos !

Nice yıllara!

Ad nauseam

Mide bulandırana kadar (kabak tadı vermek)

Ad oculos

Kendi gözlerinle (Bariz, herkesin gözü önünde anlamında)

Ad patres

Eskilerin yanına (Ad patres'e göndermek: öldürmek)

Ad perpetuam memoriam

Sonsuz anısına (Genelde-nın sonsuz anısına olarak kullanılır ve adı anılan kişinin ölümünden uzun yıllar sonra

dahi hatırlanması dileğidir)

Adsum

Buradayım (Absumun zıddı)

Adversus solem ne loquitor

Güneş aleyhinde konuşma (Açık ve belli şeyleri tartışma)

Ad vitam æternam

Sonsuz bir hayat için

Addendum, çoğul addenda

Eklenecek şey(ler)

Ad victoriam

Zafere (Daha çok zafer için olarak tercüme edilir, Romalılar savaşta böyle bağırırlardı.)

Ægroto dum anima est, spes est

Hasta nefes aldıkça, umut vardır. (Erasmus, Adages, 2.4.12)

A.E.I.O.U. (« Austria Est Imperare Orbi Universo. »)

(5 sesli harf) Avusturya tüm dünyayı yönetmeli (Habsbourg mottosu ; Almancası: « Alle Erde Ist Oesterreich

Untertan. »)

Ære perennius (exegi monumentum aere perennius)

Tunçtan daha sağlam bir yapı diktim. (Horatius, Odes, III, 30)

Age quod agis !

Ne yapıyorsan onu yap!

Agnus Dei

Tanrı'nın kuzusu (İsa için kullanılır)

Alea iacta est

Zarlar atıldı. (Jül Sezar)

Alibi

Başka yerde (Hukuk terimi: Zanlının suçun işlendiği tarihte başka bir yerde olduğunu göstermesiyle yaptığı savunma)

Alis grave nil

Hiçbir şey kanatları olandan daha hafif değildir. (Pontifical Katolik Üniversitesi dövizi)

Alis volat propris

Kendi kanatlarıyla uçar (Oregon'un dövizi. Alis volat propriis olarak da söylenir.)

Alma mater

Süt annesi

Alter ego

Bir başka kendi

A mari usque ad mare

Bir denizden diğer denize (Kanada'nın resmi mottosu)

Amantes sunt amentes

Aşıklar delidir.

Amicus certus in re incerta cernitur

Arkadaşlar kötü günde belli olur.

Amor est vitae essentia

Aşk hayatın özüdür. (Robert B. Mackay)

Amor omnia vincit

Aşk her güçlüğü yener.

Amor patriæ nostra lex

Vatan sevgisi kuralımızdır/yasamızdır

A posteriori

Deneysel verilerden yola çıkarak

A priori

Deneyden önce

Aquila non capit muscas

Kartallar sinek avlamazlar. (Erasmus, Adages, 3.2.65)

Argumentum ad hominem

Tartışmanın kalitesi, tartıştığın kişinin kalitesine bağlıdır

Argumentum baculinum

Sopa argümanı (tehdit ya da güçle ikna etmek) (bkz. Molière, Scapin'in Dolapları)

Ars est celare artem

Gerçek sanat sanatı gizli tutabilmektir

Ars gratia artis

Sanat için sanat (MGM film şirketinin mottosu)

Ars longa, vita brevis

Sanat uzun, yaşam kısa

Ars similis casus

Sanat tesadüfe benziyor (Ovide)

Asinus asinorum in sæcula sæculorum

Yüzyılların gördüğü eşeklerin en eşeği.

Asinus asinum fricat

Eşek eşeğe sürtüyor (birbirlerine aşırı iltifat edenlere söylenir)

Asinus equum spectat

Eşek ata bakıyor.

Audaces fortuna juvat

Talih cesaret edene güler.

Audemus jura nostra defendere

Hakkımızı aramaya cesaret ediyoruz. (Alabama şehir mottosu, 1923)

Audere est facere

Cesaret etmek, yapmaktır. (Tottenham Hotspur Futbol Kulübü)

Audi, vide, tace, si vis vivere

Dinle, gör, sus, eğer yaşamak istiyorsan

Audiatur et altera pars

Diğer tarafı da dinleyelim (Mahkeme gibi yerlerde söylenir)

Auri sacra fames

Altına duyulan tiksinç açlık (Virgilius, Énéide, III, 57)

Aut Cæsar, aut nihil

İmparator ya da hiç! (Cesar Borgia mottosu)

Aut disce aut discede

Ya öğren, ya terket.

Ave Cæsar, morituri te salutant

Selamlar Sezar, ölecekler seni selamlıyor! (Dövüşten önce gladyatörlerin selamı, bkz. Suétone, Claude, 21)

Avaro omnia desunt, inopi pauca, sapienti nihil

Cimrinin her şeyi, fakirin bazı şeyleri eksiktir, bilgin'in ise hiçbirşeyi eksik değildir.

Ave Europa nostra vera Patria

Selam Avrupa! Gerçek anavatanımız! (Pan-Avrupa görüşü mottosu)

Ave Maria

Selam Meryem (Roma Katolik Duası, İsa'nın annesi Meryem'e.)

B[تەھرىرلەش]

Barba non facit philosophum

Sakal felsefe yapmaz (Plutarkhos'tan alıntı)

Barbarus hic ego sum quia non intellegor ulli

Beni burada barbar sayıyorlar, çünkü beni anlamıyorlar.

Beati pauperes spiritu

Ruhu kutsanmış olanlar fakirlerdir (Matta İncili)

Bellum omnium contra omnes

Herkesin herkesle savaşı (Thomas Hobbes, devletin doğasını açıklamak için kullanılan kelime grubu)

Bene diagnoscitur, bene curatur

İyi teşhis etmek, iyi tedavi etmektir.

Beneficium accipere libertatem est vendere

Yapılan iyiliği kabul etmek özgürlüğünü satmaktır.

Bis dat, qui cito dat

Hızlı vermek, iki defa vermektir. (Desiderius Erasmus, Adages, 1.8.91)

Bis repetita placent

Tekrar eden baştan çıkartır.

Bis repetita non placent

İki kez tekrar eden artık baştan çıkarmaz. (Horatius, Şiir Sanatı, 365. dize)

Bona diagnosis, bona curatio

İyi teşhis, iyi ilaç.

Bona fide

İyi niyetle

Bona valetudo melior est quam maximæ divitiæ

Sağlıklı olmak en iyi zenginliklere bile yeğdir.

Bonitas non est pessimis esse meliorem

İyi olmak en kötüden daha iyi olmak anlamına gelmez.

Bonum commune communitatis

Toplumun ortak çıkarı

Bonum vinum lætificat cor hominum

İyi şarap, insanı neşelendirir (tam tercümesi kalbini neşelendirir)

Brevitatis causa

Kısaca söyle

C[تەھرىرلەش]

Cacoethes scribendi

Kötü yazma alışkanlığı (kötü kelimesi, alışkanlıkı niteler, yazmaktan vazgeçememek demektir)

Camera obscura

Karanlık oda (fotoğrafçılık/yeni Latince)

Canis Canem Edit

Köpek, köpek yer. (Kimsenin güvende olmadığı durumlar için kullanılır)

Canis sine dentibus vehementius latrat

Dişsiz köpek daha kuvvetli havlar (havlayan köpek ısırmaz)

Carpe diem

Anı yaşa, günü yakala.

Carpe effingo

Modayı yaşa, trendleri yakala.

Carpe modo

Anı yaşa, Anı yakala.

Carpe noctem

Geceyi yaşa.

Carpe mortem

Ölümü yaşa.

Carpe diem, quam minimum credula postero

Günü yakala, yarına olabildiğince az güven.(Horatius, Carmina, 1.11.8)

Carthago delenda est

Kartaca'yı yıkmak gerek.

Castigat ridendo mores

Adetleri gülerek düzeltiyor (Comédie-Française mottosu, Jean de Santeuil'den alıntı)

Casus belli

Savaş nedeni (savaşı tetikleyecek durum)

Causa mortis

Ölüm nedeni

Cave canem

Dikkat, köpek var. (Pompei'de bir evin girişinde mozaik üzerinde bulunan yazı)

Caveat emptor

Alıcı uyanık olsun!

Cave ne cadas

Düşüşe hazırlıklı ol (gelenek olarak bir zafer sırasında imparatorun arkasında duran kölenin söylediği sözler)

Cessante ratione legis cessat ipsa lex

Yasanın mantığı bittiyse, yasa bitti demektir. (Yasanın uygulama mantığı bittiyse ya da çağdaş koşullara artık cevap vermiyorsa yasa yararsız hale gelir.)

Cetera quis nescit?

Gerisini kim bilmez?

Cibi condimentum est fames

Açlık her yemeğin baharatıdır. (Marcus Tullius Cicero, De Finibus, 2.90)

Circa

Yaklaşık, dolaylarında (İngilizcede de tarih anlamında aynen kullanılıyor)

Citius, Altius, Fortius

Daha hızlı, daha yukarı, daha güçlü (olimpik motto)

Coelum non animum mutant qui trans mare currunt

Denizi aşan insanlar ruhlarını değil, (üzerlerindeki) gökyüzünü değiştirirler.

Cogitationis poenam nemo meret

Kimse düşüncesinden dolayı cezayı haketmez.

Cogito ergo sum

Düşünüyorum, o halde varım (Descartes, Felsefenin Prensipleri, 1.7.10)

Collige virgo rosas

Topla, genç kız, çiçekleri. (bkz. Carpe diem)

Concordia civium murus urbium

Vatandaşlar arasında uyum, işte bir şehrin surları budur.

Condemnant quod non intellegunt

Anlamadıklarını mahkûm ederler.

Conditio sine qua non

Gerekli şart

Confer

-e danışın, -e başvurun (cf. diye kısaltılır)

Contraria contraiis curantur

Zıtlar zıtlara iyi gelir.

Consuetudinis vis magna est

Adetlerin önemi büyüktür.

Consuetudo altera natura est

Adetler (alışkanlıklar) ikinci bir doğadır. (Marcus Tullius Cicero, Tusculanes, 2.17.40)

Contraria contrariis curantur

Karşıtlıklar karşıtlıklara iyi gelir (çivi çiviyi söker)

Corpus delicti

Mağdurun cesedi (bir cinayet işlendiğinde)

Corpus separatum

Ayrı beden (siyasi açıdan bir yerin egemenliğinde olmayan topraklar)

Credo quia absurdum

İnanıyorum, çünkü saçma. (Tertullian'ın yanlış anlaşılmış sözü. Orijinali: et mortuus est Dei Filius prorsus

credibile quia ineptum est Tanrı'nın oğlu öldü, kısacası, inanılabilir çünkü uygunsuz. Yani Tanrı'nın oğlunun

ölmesi o kadar saçmadır ki bu mantığa sığmaz, ancak inanca dayanabilir.)

Cui bono ?

Ne çıkarla? (Cinayet kime yarar?, Marcus Tullius Cicero, Pro Milone, 12.32)

Cuius regio, eius religio

Öyle prens, öyle din. (halkının dinine karar verebilen prensler için)

Cuiusvis hominis est errare

Yanılmak tüm insanlara özgüdür. (Marcus Tullius Cicero, Philippiques, 12.2.5) (cf. Errare humanum est)

Cura ut valeas!

Kendine özen göster!

Curriculum vitæ

Yaşam yolu (CV)

D[تەھرىرلەش]

Dabit deus his quoque finem

Bu da geçer. (Vergillius)

Damnant quod non intelligunt

Anlamadıkları şeyleri kınarlar.

De facto

Fiilî olarak

De gustibus et coloribus, non disputandum

Zevkler ve renkler tartışılmaz.

De jure

Hukuken.

De minimis non curat prætor

Preator'lar küçük şeylerle ilgilenmezler.

De mortuis nihil nisi bene

Ölüler hakkında yalnızca iyi şeyler konuşulmalıdır.

De omni re scibili et quibusdam aliis

Bütün bilinebilir ve bazı diğer şeyler hakkında (15. yy. İtalyan okulu)

De profundis clamavi

Uçurumun dibinden haykırdım!

Decet imperatorem stantem mori

İmparator ayakta ölmelidir. (Vespasien)

Delicta juventutis meæ

Gençlik hatalarım.

Deliriant isti Romani

Bu Romalılar deliler! (Asterix ve Obelix çizgi romanlarında kullanılır)

Deo juvante

Tanrı'nın yardımıyla. (Monako sloganı)

Desipere est juris gentium

Ölçüsüzlük insanların hakkıdır.

Deus ex machina

Makinadan çıkan Tanrı. (Tiyatroda sahneye tepeden inen ve bir anda tüm problemleri çözen Tanrı figürü için kullanılır)

Dictum meum pactum

Sözüm sözdür.

Diem perdidi

Günümü kaybettim. (Roma İmparatoru Titus)

Dies irae

Kıyamet günü.

Disce quasi semper victurus vive quasi cras moriturus

Hep yaşayacakmış gibi öğren,yarın ölecekmiş gibi yaşa.

Divide et impera

Böl ve yönet (başka bir biçimi: Divide ut imperes; yönetmek için böl)

Dixi

Dedim. (Söyleyeceklerim bu kadardı anlamında sözün sonunda söylenen popüler söz)

Docendo discimus

Öğreten öğrenir.

Docendo disco,scribendo cogito

Öğreterek öğreniyorum, yazarak düşünüyorum.

Doctus cum libro

Kitabıyla bilgin. (Kendileri bir şey bilmeyip, hazır bilgiyi sunmaya çalışanlar için kullanılır)

Dominus vobiscum

Senyör sizinle olsun.

Dona nobis pacem

Bize barış/huzur ver!

Draco dormiens nunquam titillandus

Uyuyan bir ejderhayı asla gıdıklama. (Harry Potter serisindeki Hogwarts Okulu'nun sloganı)

Ducunt volentem fata,nolentem trahunt

Kader, onu kabul edene yol verir, reddedeni ezer geçer. (Kader hakkında tipik stoacı söylem)

Dulce et decorum est pro patria mori

Vatan için ölmek tatlı ve güzeldir. (Horatius)

Dum spiro,spero

Nefes aldığım sürece umut ediyorum.

Dum vivimus servimus

Yaşadığımız sürece hizmet ederiz. (Presbiteryen Kolej sloganı)

Duo testis bene benedata!

İki adet testisi var, uygundur! (Papa seçiminden önce en yaşlı Kardinal'in, Papa adayının kadın olmadığını kesinleştirmek için delikli sandalyede testislerini muayene ettikten sonra sarfettiği söz. Bu adet 9.yy'dan beri uygulanıyor )

Duos habet et bene pendentes!

İki tane var ve düzgün sarkıyorlar.(Bayan Papa Jeanne'dan beri yeni Papa seçilirken yapıldığı söylenen cinsiyet kontrolünde Papa'nın bayan olmadığını doğrulayan söz.)

Dura lex, sed lex

Kurallar katıdır, ama kuraldır.

E[تەھرىرلەش]

E fructu arbor cognoscitur

Ağaçlar meyvelerinden tanınır.

Ego primum tollo,nominor quoniam leo

En büyük parçayı ben alıyorum,çünkü benim adım arslan(Phaedrus)

E pluribus unum

Birlik çeşitlilikten gelir ya da birlik güçtür(ABD arması üzerinde)

Ecce homo

İşte insan(Ponce Pilate,İsa'yı kalabalığa takdim ederken)

Editio princeps

Birinci baskı

Errare humanum est

Hata insana mahsustur.

Errare humanum est,perseverare diabolicum

Hata insana mahsustur,ancak hata yapmakta diretmek şeytancadır.(Lucius Annaeus Seneca)

Esse quam videri

Öyle görünmek değil, öyle olmak. (Sallust)

Est quaedam flere voluptas

Ağlamak da bir zevktir.(Ovidius)

Et alii

Ve diğerleri(et al. veya e.a. diye kısaltılır.)

Et cætera

Ve diğer şeyler(etc.diye kısaltılır.)

Ex abstracto

Soyuttan yola çıkarak

Ex falso sequitur quodlibet

Yanlıştan yola çıkıp her istediğimiz sonuca varırız.(Yanlış önermeden yola çıkarak herhangi bir önermeye varılabileceğini söyleyen mantık kuralı)

Ex nihilo

Hiçbir şeyden yola çıkarak

Ex nihilo nihil fit

Hiçlikten hiçlik çıkar. (Lucretius)

Ex oriente lux

Işık doğudan yükselir (Işık'tan kültür kastedilmiştir)

Experto crede

Ehil olana güven

F[تەھرىرلەش]

Faber est suae quisque fortunae

Herkes kendi kaderini yazar. (Appius Cladius Caecus)

Fabricando fit faber

Pratik mükemmelleştirir.

Facilius est multa facere quam diu

Birçok şey yapmak hayat boyu sadece bir şey yapmaktan daha kolaydır.

Facito aliquid operis, ut semper te diabolus inveniat occupatum

Hep çalışın ki şeytan geldiğinde sizi meşgul görsün. (Aziz Jerome)

Fac simile

Benzer bir şey yap. (Faks sözcüğü buradan türemiştir)

Felix culpa

Mutlu hata

Felix qui potuit rerum cognoscere causas

"Şey"lerin derinliklerine inebilenlere (nedenleri anlayabilene) ne mutlu! (Virgilius)

Fere libenter homines id quod volunt credunt

Kural olarak, insan olmasını umduğu şeye inanır.

Festina lente !

Yavaşça acele et!

Fiat lux !

Işık olsun! (Dünyanın yaratılması sırasındaki ilahi emir)

Fide, sed cui vide

Güven, ancak önlemini de al. <İtimat kontrole mani değildir.>

Finis coronat opus

Sonuç, araçları meşru kılar. (Başarı için her yol mubahtır gibi)

Flagrante delicto

Suçüstü

Florebo quocumque ferar

Taşındığım her yerde çiçek açacağım.

Fluctuat nec mergitur

Yalpalar, ama asla batmaz (Paris şehrinin mottosu)

Fortes fortuna juvat ou Audaces fortuna adiuvat

Şans ancak cesurlara yardım eder.

Fortis et liber

Güçlü ve özgür

Fraus latet in generalibus

Genellemeden hata doğar.

G[تەھرىرلەش]

Gladius legis custos

Kılıç yaşamın koruyucusudur. (Paris Adalet Sarayı'nın girişinde kazılı döviz, silahlı kuvvetlerin hukuk için çalışması gerektiğini anlatır)

Grammatici certant

Bilginler kendi aralarında bu konuda anlaşamamışlardır.

Gutta cavat lapidem non vi, sed sæpe cadendo

Suyun taşı delmesi gücünden değil sürekliliğindendir.

H[تەھرىرلەش]

Habeas corpus

Vücudun senindir (Hukuk yasası)

Habemus papam

Bir papamız var

Habent sua fata libelli

Kitaplar kendi kaderlerine sahiptir

Hannibal ante portas ya da Hannibal ad portas

Hannibal kapıda (Tartışmaya zaman yok, savaşmalı anlamında)

Hic et nunc

Burada ve şimdi

Hic et ubique terrarum

Burada ve dünyanın her yerinde (Sorbonne dövizi)

Hic Rhodus, hic salta

İşte Rodos, atla!

Hoc signo vinces

Bu işaret sayesinde galip geleceksin (Milvius Köprüsü Savaşı öncesi I. Konstantin'a iletildiğine inanılan ilahi görünüm)

Hodie mihi, cras tibi

Bugün benim, yarın senin için

Homines quod volunt credunt

İnsanlar inanmak istediklerine inanırlar.

Homo homini lupus

İnsan insanın kurdudur.

Homo sum, humani nil a me alienum puto

İnsanım, ve insani olan hiçbir şey bana yabancı değildir.

Hora fugit, stat jus

Zaman geçer, hukuk kalır.

Horribile dictu

Söylemesi korkunç

Humanius est deridere vitam quam deplorare

Hayata gülmek hayat için ağlamaktan daha insani bir davranıştır.

I[تەھرىرلەش]

İbid

Aynı yerde

İd est

Yani

Idem

Aynı şey

Id est genus hominum

İşte insan cinsi böyledir (Terentius)

Ignorantia iuris nocet

Hukuk bilmemek zarar verir.

Ignorantia juris neminem excusat

Hukuk bilmemek özür olamaz.

Ignorantia legis non excusat

Kuralları bilmemek özür olamaz.

Ignoti nulla cupido

Bilmediğimizi arzulamayız (Ovidius'un dizesi)

In dubio pro reo

Şüphe zanlıya yarar.

In medio tutissimus ibis

Orta yol en güvenlisidir (Ovidius)

In extenso

Tam içerikle

In fine

Sonunda

In girum imus nocte et consumimur igni

Gecenin içinde dönüyoruz, ateş bizi yutuyor (Lat. sağdan ve soldan okunuşu aynı)

In medias res

Şeylerin ortasından (Edebiyat, film gibi alanlarda anlatıma olayın ortasından başlama tekniği)

In medio stat virtus

Erdem ortada durur, uçlarda değildir. (Yedi Bilge Tapınağı'nın kapısında yazılı aşırıya kaçmamayı öğütleyen söz)

In ovo

Yumurta içinde, embriyo içinde

In partibus

Aslı: "in partibus infidelium" (sadık olmayanların şehrinde)

In silico

20. yy.'da ortaya çıkan terim, bilgisayarla yapılan anlamında. (Zıt: in vivo, in vitro)

İn situ

Aynı yer üzerinde

In solis sis tibi turba locis

Issız yerlerde kendin için bir evren ol.

İn vino veritas

Şarabın içinde gerçek vardır (şarap gerçekleri ortaya döktürür)

İn vitro

Deney yapılan ortamda, laboratuvarda.

İn vivo

Canlı içinde, yaşamın içinde

Incredibile dictu

Söylemesi inanılmaz

Increscunt animi, virescit volnere virtus

Tek bir yara, maneviyatı derinleştirir, erdemleri geliştirir. (Furius Antias, Aulus Gellius, 18, 11,4)

Inter alia

Diğer şeylerin yanı sıra / diğer şeylere ilaveten

İnter arma silent leges

Savaş zamanında yasalar sessiz kalır.

Inter fæces et urinam nascimur

Dışkı ve sidiğin arasından doğarız (Aziz Augustine)

Intra muros

Sur içi

Intuitu personae

İnsana bağlı (sözleşme)

Inventas vitam iuvat excoluisse per artes

Bırakın sanat ve bilimle hayatı güzelleştirelim/geliştirelim. (Vergil, Nobel Madalyası)

Ipso facto

Kendiliğinden olan

Ipsa scientia potestas est

Bilgi tek başına güçtür (Sir Francis Bacon)

Ira furor brevis est

Kızgınlık kısa deliliktir.

Irritare crabrones

Eşekarılarını rahatsız etmek

Is fecit, cui prodest

Bunu yapan, bundan çıkarı olandır. (Suçluyu bulmak için bundan kimin çıkarı olduğuna bakın)

I tego arcana dei

Git, ben tanrının öğretisine sahibim. (Et in arcadia ego 'nun anagramı)

Iunctis viribus

Birleşmiş güçler tarafından (Birlikten güç doğar)

Iurare in verba magistri

Efendinin sözüne bakarak yargılamak

Iustitia omnibus

Herkes için adalet (District of Columbia'nın mottosu).

Iuventus stultorum magister

Gençler delilerin öğretmenidir.

J[تەھرىرلەش]

Jvesticae Cavsa Verum Qverit Medicina

Adalete ulaşmakta en büyük yol, tıptır. (Adli Tıp mottosu)

Jure uxoris

Eş durumundan hak iddialarını tanımlar.

L[تەھرىرلەش]

Labor omnia vincit improbus

Güçlü bir çalışma/emek her şeyin üstesinden gelinir. (Virgilius)

Laborare est orare

Çalışmak ibadettir.

Lacrimis struit insidias cum femina plorat

Kadın ağlarken, gözyaşlarıyla tuzak hazırlar. (Caton)

Lapsus calami

Kalemin sürçmesi

Lapsus linguæ

Dilin sürçmesi (genelde sadece "lapsüs" olarak kullanılır)

Liberate me ex inferis

Beni cehennemden kurtarın!

M[تەھرىرلەش]

Macte animo ! Generose puer, sic itur ad astra

Cesaret soylu evlat! Ancak bu şekilde yıldızlara doğru yükselinir.

Magnum opus

Bir Şaheser

Major e longinquo reverentia

Uzaktan, beğeni daha çok olur. (Davulun sesi uzaktan hoş gelir)

Mala gallina, malum ovum

Kötü yumurta kötü tavuktan çıkar (Anasına bak kızını al)

Mala malus mala mala dat

Kötü ağaç kötü elma verir.

Mali principii malus finis

Kötü başlayan kötü biter

Manu militari

Silahlı kuvvetlerin yardımıyla (cf. Manus milites)

Manus dei

Tanrı'nın eli

Manus manum lavat

El eli yıkar.

Manus milites

Askeri el tarafından

Margaritas ante porcos

Domuzların önündeki inciler (Sanat eserlerinin cahiller tarafından yorumlanması için kullanılır)

Mater artium necessitas

İcatlar ihtiyaçlardan doğar. (Apuleius)

Mea culpa

Benim hatam!

Medice,curate ipsum

Doktor,sen önce kendini iyileştir.

Medicus curat, natura sanat

Doktor tedavi eder, doğa iyileştirir.

Memento mori

Ölümlü olduğunu unutma

Memento audere semper

Her zaman denemeyi ve cesaret etmeyi unutma.

Memento quia pulvis es

Toz olduğunu unutma

Mendacem memorem esse oportere

Yalancının hafızası güçlü olmalıdır. (Quintilian)

Mens sana in corpore sano

Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur. (Juvénal)

Militat omnis amans

Her aşık bir savaşçıdır (Ovidius)

Minimum minimorum

En küçüklerin en küçüğü

Missi dominici

Senyörün delegesi/elçisi

Modus operandi

Hareket etme tarzı (cinayet romanlarında suçluların ortak davranışları için kullanılır)

Modus vivendi

Yaşam tarzı

Mors Certa, vita Incerta

Ölüm kesindir,hayat değil.

Multi sunt vocati, pauci vero electi

Çoğu çağrılan, azı seçilen

Multim in parvo

Azlık içinde çokluk (Az şeyle çok şey yapmak)

Mutatis mutandis

Değişmesi gerekeni değiştirerek

N[تەھرىرلەش]

Nam et ipsa scientia potestas est

Bilgi güçtür.

Natura abhorret a vacuo

Doğa boşluktan korkar

Ne(non) bis in idem

Bir nedenden iki kere hüküm giyilmez (eski ceza hukukundan)

Ne Jupiter quidem omnibus placet

Tanrı bile herkesi memnun edemez.

Ne nuntium necare

Haberciyi öldürme. (Elçiye zeval olmaz)

Nec verbum verbo curabis reddere fidus interpres

Gerçek bir çevirmen sözcük sözcük çevirmez (Horatius)

Nec Hercules contra plures

Herkül bile düşman ordusuna karşı duramaz.

Nec Jactantia Nec Metu

Ne övün ne de yerin.

Nec plus ultra

Daha da iyisi yok.

Nec pluribus impar

Herkese benzemez/herkesten üstün (Louis XIV mottosu)

Nec Temere, Nec Timide

Ne Pervasız, Ne Korkak.

Ne humanis crede

İnsana inanma.

Nemo auditur propriam turpitudinem allegans

Kimse kendi kanunsuzluğundan faydalanamaz. < Haksızlıktan hak çıkarılamaz.>(Hukuk terimi)

Nemo censetur ignorare legem

Kanunu bilmemek mazeret olamaz.

Nemo enim est tam senex qui se annum non putet posse vivere

Hiç kimse bir yıl daha yaşayamayacağını düşünecek kadar yaşlanmaz (Marcus Tullius Cicero)

Nemo est liber qui corpori servit

Bedenine hizmet eden kişi özgür olamaz (Sénèque le Jeune)

Nemo sine vitio est

Hiç kimse hatasız değildir.(Seneca)

Neque ignorare medicum oportet quæ sit ægri natura

Doktor, hastalığın doğasını es geçmemelidir.

Nescire autem antequam natus sis quid acciderit, id est semper esse puerum

Doğduğundan önce olanları bilmemek, hala çocuk kalmaktır. (Marcus Tullius Cicero)

Nihil est ab omni parte beatum

Her güzelin bir kusuru vardır (Her gülün bir dikeni vardır)

Nihil lacrima citius arescit

Hiçbir şey gözyaşından daha hızlı kurumaz.

Nihil novi sub sole

Güneşin altında (yeryüzünde) yeni bir şey yok.

Nihil primum nocere

Önce zarar verme. (Tıp mottosu)

Nihil obstat

Sakıncası yok

Nil desperandum

Asla vazgeçme.

Nomen est omen

İsim bir işarettir.

Non fui, fui, non sum, non curo

Yoktum, varım, olmayacağım, umrumda değil. (Mezartaşlarında bulunan epiküryen felsefeden etkilenmiş yazılar, kısaltma: NFFNSNC)

Non licet omnibus adire Corinthum

Korint'e gitmek herkese serbest değildir. (Antik Yunan zamanı Korint çok pahalı bir şehirdi ve herkes orada yaşayamazdı.)

Non nobis, Domine, non nobis, sed Nomini Tuo da gloriam

Bizi değil tanrım, bizi değil; kendi ismini şereflendir...

Non omnia possumus omnes

Herkes her şeyi yapamaz.

Non scholae, sed vitae discimus

Okul için değil, hayat için öğreniyoruz.

Non semper ea sunt quae videntur

"Şey"ler çoğu zaman göründükleri gibi olmazlar.

Non ut edam vivo, sed ut vivam edo

Yemek için yaşamıyorum, yalnız yaşamak için yiyorum.

Non vestimentum virum ornat, sed vir vestimentum

Elbise insanı güzelleştirmez, insan elbiseyi güzelleştirir.

Non vini vi no, sed vi no aquæ

Şarap sayesinde değil, su sayesinde yüzüyorum (sözcük oyunu)

Nosce te ipsum

Kendini tanı (Matrix filminde kahin'in mutfağında kapıda yazan sözün eş anlamlısı sayılır [Temet nosce - Kendini Tanı])

Nota bene (N.B.)

Önemli not

Nulla dies sine linea

Bir şeyler yazmadan geçen gün gün değildir. (Émile Zola mottosu)

Nulla est medicina sine lingua latin

Latince bilmeden hekimlik olmaz. (Hekimlik için Latince gereklidir anlamında, aynı zamanda: Açıklaması olmadan ilaç faydasızdır)

Nulla poena sine lege

Kanun olmadan ceza olmaz. (Açıkça kanunlarda belirtilmiş olmadıkça kimseye ceza verilemeyeceğiyle ilgili hukuk kuralı)

Nulla regula sine exceptione

İstisnasız kural olmaz

Nulla res tam necessaria est quam medicina

Hekimlikten daha gerekli bir şey yoktur.

Nulla tenaci invia est via

Hiçbir yol aşılmaz değildir.

Nullum magnum ingenium sine mixtura dementiae fuit.

Hiçbir deha yoktur ki içine biraz delilik karışmamış olsun. (Sénèque le Jeune)

Nunc aut numquam

Ya şimdi ya hiçbir zaman

Nunc est bibendum

Şimdi, içelim! (Horatius)

Numero deus impare gaudet

Tanrılar tek sayıları sever. (Virgile, Les Bucoliques, VIII, 75)

O[تەھرىرلەش]

Obscuris vera involvens

Gizlilik gerçeği örter.

Odi profanum vulgus et arceo

İnsan sürüsünden nefret ediyorum ve uzak duruyorum. (Horatius)

O tempora, o mores

Oh zaman, oh adetler! (Marcus Tullius Cicero) (daha çok farklı zaman, farklı adetler anlamına gelir)

Oculi plus vident quam oculus

Birçok göz, bir gözden daha iyi görür.

Oculos habent et non videbunt

Gözleri var ama göremiyorlar.

Oderint, dum metuant

Benden nefret etsinler yeter ki benden korksunlar. (Seneca, De clementia ve Cicéron, De officiis)

O miseri! Quorum guadia crimen habent.

Ah zavallılar, sevinçlerini suç sayanlar. (Gallus)

Omne ignotum pro terribili

Bilinmeyen bir şeyin altında kötülük yatar.

Omnes homines sibi sanitatem cupiunt, sæpe autem omnia, quæ valetudini contraria sunt, faciunt

Tüm insanlar sağlıklı olmak isterler ama çoğu zaman buna aykırı davranırlar.

Omnes viae Romam ducunt

Bütün yollar Roma'ya çıkar

Omnes vulnerant, ultima necat

Her geçen dakika yaralar, sonuncusu öldürür

Omnia adversa exercitationes putat

Her talihsizliği deneme sayar. (Seneca, De Providentia)

Omnia mea mecum porto

Bütün her şeyi yanımda taşıyorum.

Omnia vincit amor

Aşk, her şeye üstün gelir.

Omnibus viis Romam pervenitur

Tüm yollar Roma'ya çıkar.

Omnis homo mendax

Tüm insanlar yalancıdır.

Omnium artium medicina nobilissima est

Tüm sanatlar içinde hekimlik en soylu olandır.

Omnium rerum principia parva sunt

Her şeyin küçük bir başlangıcı vardır.

Optimum medicamentum quies est

En iyi ilaç dinlenmektir.

Ora et labora

Dua et ve çalış.

Orbis Unum

Bir(tek) dünya (bkz. Zorro Efsanesi)

Ordo ab chao

Düzensizlikten doğan düzen

Otium sine litteris mors est

Edebiyatsız geçen zaman ölümcüldür.

P[تەھرىرلەش]

Pacem in Terris

Dünyada barış..

Pacta sunt servanda

Ahde vefa.

Panem et circenses

Ekmek ve sirk oyunları (Roma plebini sakin tutan etmenler) (Juvénal)

Para bellum

Savaşa hazırlan. Harbe hazır ol. (Hazır ol cenge, ister isen sulh u salâh!) (Parabellum 9 mm.lik bir mermi çeşididir)

Parva leves capiunt animos

Küçük şeyler küçük ruhları esir alır. (Ovidius)

Pax melior est quam iustissimum bellum

Barış, en haklı savaştan daha iyidir.

Pecunia non olet

Paranın kokusu yoktur (Vespasien)

Peior est bello timor ipse belli

Savaşın korkusu savaşın kendisinden daha kötüdür.

Per aspera ad astra

Zorlu yollardan yıldızlara (Aynı anlamda: « Ad augusta per angusta » ve « Per ardua ad astra ».)

Per inania regna

Gölgeler imparatorluğunda

Per scientiam ad salutem ægroti

Hastanın iyileşmesinin yolu bilimdedir.

Perinde ac cadaver

Kadavra gibi (Cizvit disiplininden)

Persona non grata

İstenmeyen insan

Philosophum non facit barba

Sakal adamı filozof yapmaz.

Piscem natara doces

Balığa yüzme öğretiyorsunuz.

Piscis primum a capite foetet

Balık baştan kokar.

Plenus venter non studet libenter

Tok karna eğitim olmaz.

Plures crapula quam gladius perdidit

Sarhoşluk, kılıçtan daha çok kayba sebep oldu.

Plus ultra

Daha ötesi (İspanyol mottosu)

Poeta nascitur, non fit.

Şair olunmaz, doğulur.

Possunt quia posse videntur

Yapabilirler, çünkü yapabileceklerini düşünüyorlar.

Post cenam non stare sed mille passus meare

Yemekten sonra oturup kalma, hatta bir mil yürü.

Post Tenebras Lux

Karanlıktan aydınlığa

Post hoc ergo propter hoc

Bundan sonra öyleyse bu yüzden

Post hoc non est propter hoc

Bundan sonra ama bu yüzden değil (bkz. Sofizm: iki olayın üst üste gelmesi birbiriyle neden sonuç ilişkisine girmeleri anlamına gelmez anlamında)

Post mortem nihil est

Ölümden sonra hiçbir şey yok.

Post scriptum (P.S.)

Sonradan yazıldı (ek metin)

Potius sero quam numquam

Hiç olmamaktansa geç olsun.(Geç olsun güç olmasın)

Præsente medico nihil nocet

Doktor buradaysa tehlike yok demektir.

Primas sum, primatum nil a me alienum puto

Primatım ve primattan gelen hiçbir şey bana yabancı değildir.(Earnest Albert Hooton)

Primum non nocere

Öncelikle, zarar verme (hekimlik kuralı)

Primus inter pares

Eşitler arasında birinci

Pro tempore

Belli zaman için

Q[تەھرىرلەش]

Quae nocent docent

Yaralayan şey öğreticidir.

Qualis artifex pereo !

Ne kadar güzel (sanatsal) ölüyorum! (Neron'un intihar etmeden önceki son sözleri)

Qualis pater, talis filius

Böyle babanın böyle oğlu

Qui audet vincit

Cesaret eden kazanır.

Qui bene amat, bene castigat

Seven döver. (Tartışmalı konu: eğitimde ceza gerekli midir?)

Qui dormit non peccat

Uyuyan günah da işlemez.

Qui nescit dissimulare, nescit regnare

(Gerçekleri) Saklamayı bilmeyen yönetmeyi bilemez.

Qui non proficit, deficit

İleri gitmeyen geri kalır.

Qui rogat, non errat

Soru sormak hata değildir.

Qui scribit, bis legit

Yazan iki kere okumuş sayılır.

Qui tacet, consentire videtur

Sessiz kalan onaylıyor demektir.

Qui timide rogat docet negare

Çekinerek isteyen reddi çabuklaştırır.

Quia pulvis es et in pulverem reverteris

Çünkü sen tozsun ve toza geri döneceksin.

Quid me nutrit, me destruit

Beni besleyen şey aynı zamanda beni yok ediyor

Quid pro quo

Bir şey için bir şey (Sen benim için yaparsan ben de senin için yaparım)

Quidquid agis, prudenter agas, et respice finem !

Ne yaparsan yap, ihtiyatla yap ve sonunu gözden kaybetmeden.

Quidquid discis, tibi discis

Ne öğrenirsen kendin içindir.

Quidquid latine dictum sit, altum viditur

Latince söylenen kulağa derin gelir.

Quis custodiet ipsos custodes?

Koruyuculardan kim koruyacak? (Juvénal)

Quo fata ferunt

Kader nereye götürürse

Quo vadis?

Nereye gidiyorsun

Quod erat demonstrandum (Q.E.D.)

Tanıtlanması gereken de bu idi (Tanıtlamanın sonunda kullanılır)

Quod licet Iovis, non licet bovis

Jüpiter'e serbest olanın öküze de serbest olması gerekmez.

Quod medicina aliis, aliis est acre venenum

Bazılarının ilacı kimileri için zehirdir.

Quod nocet, saepe docet

Zarar veren şey genelde öğretir de.

Quosque tandem abutere, Catilina, patientia nostra

Ne zamana kadar sabrımızı suistimal edeceksin Catalina? (Marcus Tullius Cicero)

Quot capita, tot sententiæ

Var olan insan kadar farklı fikir vardır.

R[تەھرىرلەش]

Rebus sic stantibus

Koşullar değiştiği takdirde

Reddite ergo quæ Cæsaris sunt Cæsari et quæ Dei sunt Deo

Sezar'a Sezar'ın olanı, Tanrı'ya Tanrı'nın olanı verin. (Yuhanna İncili, İsa'nın sözü)

Radix malorum est cupiditas

Açgözlülük bütün kötülüklerin anasıdır.

Reddite ergo quae sunt Caesaris, Caesari

Sezar'ın hakkı Sezar'a.

Reductio ad absurdum

Olmayana ergi (mantıkta bir metod)

Rem acu tetigisti

Üzerine parmağınızı koydunuz (Tam üstüna bastınız, doğru tahmin anlamında)

Repetitio est mater studiorum

Tekrar öğrenmenin anasıdır.

Requiescat in pace (R.I.P.)

Barış (nur) içinde yatsın.

Res ipsa loquitur

Halin icabından anlaşılabileceği gibi (Hukuk terimi: yani bir şey söylemeye gerek yok, olay kendi kendini anlatacak kadar açık)

Rigor mortis

Ölüm katılığı (Bütün dillerde adlî tıpta halen kullanılan bir terim)

Roma die uno non aedificata est

Roma bir günde kurulmadı

S[تەھرىرلەش]

Sæpe morborum gravium exitus incerti sunt

Çoğu zaman ağır hastalıkların sonucu belirsiz olur.

Salus ægroti suprema lex

Hastanın iyiliği en üstün yasadır.

Sapiens dominabitur astris

Bilge kişi yıldızlara hükmeder.

Sapientia est potentia

Bilgelik güçtür.

Scio me nihil scire

Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir.(Socrates)

Semper fidelis

Her zaman sadık (ABD Deniz Birlikleri dövizi) - çoğu zaman semper fi olarak kısaltılır

Senatus Populusque Romanus (S.P.Q.R.)

Senato ve Roma Halkı

Sine qua non

Olmazsa olmaz

Si tacuisses, philosophus mansisses

Eğer sessiz kalmış olsaydın, bir filozof olarak kalabilirdin.

'Si vales bene est, ego valeo

Sen iyi olursan,ben daha da iyi olurum.

Si vis amari, ama

Sevilmek istiyorsan önce sev.

Si vis pacem, para bellum

Eğer barış istiyorsan savaşa hazırlan.

Si vis pacem, para iustitiam

Eğer barış istiyorsan adalet hazırla (üsttekine gönderme)

Sic

Yani, böylece (basımda kullanıldığında dizgi hatası ya da yanlışlık olmadığını belirtir.)

Sic ad nauseam

Bıkana kadar böyle.

Sic et non

Böyle veya değil (evet ya da hayır)

Sic parvis magna

Büyük olaylar, küçük başlangıçlardan doğar.

Sic transit gloria mundi

İşte dünyanın ihtişamı böyle geçiyor. (yeni Papa ilan etme törenlerinde söylenir)

Silent leges inter arma

Savaş olduğunda kanunlar susar.

Similia similibus curantur

Benzer benzerini iyileştirir.

Sine die

Belli bir tarih belirtmeksizin.

Sine labore non erit panis in ore

Çalışmadan ağzında ekmek olmaz.

Sine scientia ars nihil est

Bilgi olmadan sanat bir hiçtir.

Si vis amari, ama

Sevilmek istiyorsan sev.

Solem lucerna non ostenderent

Güneş fenerle gösterilmez (bariz olaylar için)

Soli sol soli

Yeryüzünün tek güneşine (Louis XIV-Güneş Kral-'a ithafen)

Sotto voce

Alçak sesle

Spes salutis

Kurtuluş umudu

Spoliatis arma supersunt

Yağmalananın kalan tek şeyi silahlarıdır.

Status quo

Daha önce içinde bulunulan durum

Status quo ante bellum

Savaştan önce içinde bulunulan durum

Sui generis

Kendine özgü

Summum ius summa injuria.

Ne kadar çok kanun,o kadar az adalet (Cicero)

Summum jus, summa injuria

Aşırı doğruluk, aşırı haksızlık getirir.

Summum jus, summa injuria

Hukukun zirvesi, haksızlığın zirvesidir. (Kurallar çok katı uygulandığında söylenir)

Sursum corda!

Kalpler yukarı! (cesaretlendirme amacıyla söylenir)

Sutor, ne supra crepidam

Ayakkabıcı, ayakkabının daha yukarısı değil! (Bilmediğimiz şeyler hakkında konuşmamalıyız anlamında. Apelle (Yunan ressam) çizmekte olduğu ayakkabı hakkında bir ayakkabıcıya danışır. Ayakkabıcı resmin geri kalanı hakkında da yorum yapmaya başlayınca Apelle onu nazikçe sınırları aşmaması için uyarır)

Her zaman sadık (ABD Deniz Birlikleri dövizi) - çoğu zaman semper fi olarak kısaltılır

Senatus Populusque Romanus (S.P.Q.R.)

Senato ve Roma Halkı

Sine qua non

Olmazsa olmaz

Si tacuisses, philosophus mansisses

Eğer sessiz kalmış olsaydın, bir filozof olarak kalabilirdin.

Si vales, valeo

Sen iyiysen ben de iyiyim.

Si vis amari, ama

Sevilmek istiyorsan önce sev.

Si vis pacem, para bellum

Eğer barış istiyorsan savaşa hazırlan.

Si vis pacem, para iustitiam

Eğer barış istiyorsan adalet hazırla (üsttekine gönderme)

Sic

Yani, böylece (basımda kullanıldığında dizgi hatası ya da yanlışlık olmadığını belirtir.)

Sic ad nauseam

Bıkana kadar böyle.

Sic transit gloria mundi

İşte dünyanın ihtişamı böyle geçiyor. (yeni Papa ilan etme törenlerinde söylenir)

Silent leges inter arma

Savaş olduğunda kanunlar susar.

Similia similibus curantur

Benzer benzerini iyileştirir.

Sine die

Belli bir tarih belirtmeksizin.

Sine labore non erit panis in ore

Çalışmadan ağzında ekmek olmaz.

Sine scientia ars nihil est

Bilgi olmadan sanat bir hiçtir.

Si vis amari, ama

Sevilmek istiyorsan sev.

Solem lucerna non ostenderent

Güneş fenerle gösterilmez (bariz olaylar için)

Soli sol soli

Yeryüzünün tek güneşine (Louis XIV-Güneş Kral-'a ithafen)

Sotto voce

Alçak sesle

Spes salutis

Kurtuluş umudu

Spoliatis arma supersunt

Yağmalananın kalan tek şeyi silahlarıdır.

Statu quo

Daha önce içinde bulunulan durum

Statu quo ante bellum

Savaştan önce içinde bulunulan durum

Sui generis

Kendine özgü

Summum ius summa inuria.

Ne kadar çok kanun,o kadar az adalet (Cicero)

Summum jus, summa injuria

Hukukun zirvesi, haksızlığın zirvesidir. (Kurallar çok katı uygulandığında söylenir)

Suum cuique

Herkes hak ettiğini bulur.

T[تەھرىرلەش]

Tarde venientibus ossa

Geç kalanlara, kemikler. (Yemeğe geç kalanlar için söylenir.)

Tempora mutantur et nos mutamur in illis

Zaman hareket ediyor, biz de onunla birlikte değişiyoruz.

Tempori servire

Şartlara uyum sağlamak

Tempus fugit, aeternitas manet

Zaman uçar,sonsuzluk kalır.

Testis unus, testis nullus

Tek şahit, hiç şahit (tek şahit bir olayı kanıtlamak için yeterli olmaz anlamında)

Timendi causa est nescire

Korkunun sebebi cehalettir. (Seneca)

Timeo Danaos et dona ferentes

Yunanlar'dan korkuyorum, özellikle hediye getirdikleri zaman. (Virgile'in kitabından alıntı. Şehirdekilerin Truva Atı'nı şehre sokmak istemesi üzerine Laocoon tarafından söylenmiştir. İçten pazarlıklı birinin size belirgin bir sevgiyle yaklaşması durumunda söylenir.)

Timeo hominem unius libri

Tek kitabı olan insandan korkarım.

Tres faciunt collegium

Topluluk için üç kişi gerekir

Tu quoque mi fili

Sen de mi oğlum? (Shakespeare'den alıntı, Jül Sezar'ın Decimus Junius Brutus'ten yediği darbe ile düşmesi sırasında söylediği düşünülür)

Tu secanda marmora. Locas sub ipsum funus, et sepulchri. Immemor, struis domos

Ölüm karşına gelmiş. Sen mezarını düşünecek yerde mermer yontturup evler yaptırmaktasın. (Horatius)

U[تەھرىرلەش]

Ubi bene, ibi patria

Neresi güzelse, orası vatandır.

Ubi concordia, ibi victoria

Nerede dirlik varsa orada zafer vardır.

Ubi fumus, ibi ignis

Duman varsa ateş de vardır. (Ateş olmayan yerden duman çıkmaz)

Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia

Sen nerede olursan, Gaius, ben de Gaia, orada olacağım. (Romalıların evlilik sırasındaki ettiği bağlılık yemini)

Ultima cave

Sonuncuya hazırlıklı ol (Saatten bahsediyor. Güneş saatleri üzerine yazılan geleneksel yazı)

Ultima ratio regum

Kralların son çaresi (Cardinal de Richelieu tarafından silahların üzerine yazdırılmıştır)

Ultra posse nemo obligatur

Kimse yapabileceğinin ötesinde zorlanamaz.

Ulula cum lupis, cum quibus esse cupis

Kurtlarla dolaşan ulumayı öğrenir.

Unum castigabis, centum emendabis

Bir hatanın önüne geçmek yüz tanesini engellemektir.

Urbi et orbi

Şehir (Roma) için ve dünya için

Usus magister est optimus

Tecrübe (ya da pratik) en iyi öğretmendir. (Yani teorik olarak öğrenilen bir ders alıştırmalarla desteklenmelidir.)

Ut ameris, amabilis esto

Sevilmek için sevecen ol.

Ut sis nocte levis, sit cena brevis

Eğer iyi bir gece geçirmek istiyorsan, akşam yemeğini kısa tut.

Ut supra

Yukarıdaki gibi

Uti, non abuti

Kullan ama suistimal etme

V[تەھرىرلەش]

Vade mecum

Rehber kitapçık, el kitabı (Günümüzde "ilaç rehberi" anlamında kullanılıyor)

Vade retro satana

Geri çekil, şeytan!

Væ victis!

"Veyl mağluba!" (Anlamı: yenilenlere acımayın) (Brennus, Galya komutanı, Roma'yı aldıktan sonra)

Vasa vana plurimum sonant

En fazla sesi boş çanaklar çıkarır.

Veni vidi vici

Geldim, gördüm, fethettim (orijinali gibi kafiyeli olması için fethettim yerine yendim şeklinde çevrilir) (Jül Sezar)

Verba docent, exempla trahunt

Kelimeler öğretir, örnekler yol gösterir.

Verba volant, scripta manent

Söz uçar, yazı kalır.

Verbatim

Kelimesi kelimesine.

Veritas odium parit

Dürüstlükten nefret doğar. (her doğru söylenmek için uygun değildir anlamında)

Veritas odium parit, obsequium amicos

Dürüstlük düşmanları, yalakalık dostları doğurur.

Veritatem dies aperit

Zaman gerçeği açığa çıkarır.

Versus

..e doğru.(İngilizce'de yanlış olarak "karşısında" anlamında kullanılır.kısaltması: vs.)

Veto

Engelliyorum!

Vi Veri Veniversum Vivus Vici

Gerçeğin gücü evreni fethettirir.

Vice versa

Karşılıklı olarak

Vide supra

Daha yukarsını gör.

Video meliora proboque deteriora sequor

İyi yolu görüyor ve takdir ediyorum, ancak kötü yolu seçiyorum. (Ovidius, Dönüşümler ; Médée'ye verilen söz)

Vinum aqua miscere

Şarabına su katmak

Vir prudens non contra ventum mingit

Akıllı adam rüzgara karşı işemez.

Vir sapit qui pauca loquitur

Geçek bilge az konuşandır.

Virtus post nummos

Erdemden önce para

Visita Interiora Tellus Rectifacando Inveniens Occultam Lapidem. (VITRIOL)

Dünyanın merkezini ziyaret et, orada gizli taşı bulacaksın (her insanın hakikati kendi içinde bulacağını anlatır)

Volens nolens

İsteniyor mu istenmiyor mu

Vox clamans in deserto

Çölde haykıran bir ses (Jean le Baptiste tarafından "Kimsin?" sorusuna cevaben söylenmiştir)

Vox populi vox dei

Halkın sesi tanrının sesidir.

V.S.L.M

«Votum Solvit Libens Merito »nun kısaltılmışı. Adağını yerine getirdi, isteyerek, ve olması gerektiği gibi.

Vulgum pecus

Ortalama/bayağı insanlar

Vulnerant omnes, ultima necat

Her geçen dakika yaralar, sonuncusu öldürür. (Saatten bahsediyor. Güneş saatleri üzerine yazılan geleneksel yazı)

Vulpes pilum mutat, non mores

Tilkinin derisi değişir huyu değişmez