Jump to content

پاقا

ئورنى Wikipedia

پاقا كەڭ تارقالغان بولۇپ ، ئىسسىق بەلۋاغدىن تارتىپ يەر ئاستى رايونلىرىغىچە ، ئەمما جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ئەڭ چوڭ قويۇقلۇقى ئىسسىق بەلۋاغ يامغۇرلۇق ئورمىنىدا. خاتىرىلەنگەن 6300 دىن ئارتۇق تۈر بار بولۇپ ، ھازىر بار بولغان ئاممىياك تۈرلىرىنىڭ% 88 نى ئىگىلەيدۇ. ئۇلار يەنە كۆپ خىللاشقان ئومۇرتقىلىق ھايۋانلارنىڭ زاكازلىرىنىڭ بىرى. سۆگەل پاقا تۈرلىرى ئادەتتە مونچاق دەپ ئاتىلىدۇ ، ئەمما پاقا بىلەن مۈشۈكنىڭ پەرقى رەسمىي ئەمەس ، باجشۇناسلىق ياكى تەدرىجى تەرەققىيات تارىخىدىن ئەمەس. قۇرامىغا يەتكەن پاقانىڭ بەدىنى مۇستەھكەم ، كۆزى چىقىپ تۇرىدىغان ، ئالدى باغلانغان تىل ، پۇت-قوللىرى ئاستى قاتلانغان ، قۇيرۇقى يوق (قۇيرۇق پاقادىن باشقا). پاقىلارنىڭ بەز بېزى تېرىسى بار ، ئاجرىتىپ چىقىرىشى زەھەرلىك ئەمەس. ئۇلارنىڭ تېرىسىنىڭ رەڭگى ياخشى يېپىنچا قاپلانغان قوڭۇر ، كۈلرەڭ ۋە يېشىل رەڭلەردىن ئوچۇق قىزىل ياكى سېرىق ۋە قارا رەڭلەردىن جانلىق بولۇپ ، زەھەرلىكلىكىنى كۆرسىتىپ ، يىرتقۇچ ھايۋانلارنى يوقىتىدۇ. قۇرامىغا يەتكەن پاقىلار تاتلىق سۇ ۋە قۇرۇق يەرلەردە ياشايدۇ. بەزى جانلىقلار يەر ئاستىدا ياكى دەرەخلەردە ياشاشقا ماسلاشقان. پاقا ئادەتتە تۇخۇمنى سۇغا سالىدۇ. تۇخۇم قۇيرۇقى ۋە ئىچكى بېزى بار تەمرەتكە دەپ ئاتىلىدىغان سۇ لىچىنكىسىغا چىقىدۇ. ئۇلار قۇرامىغا يەتكەندە مېتافوروزا بولغاندا ھاياتلىق دەۋرى تاماملىنىدۇ. بىر قانچە تۈر تۇخۇمنى قۇرۇقلۇققا قويىدۇ ياكى تاسما باسقۇچىدىن ئايلىنىپ ئۆتىدۇ. قۇرامىغا يەتكەن پاقىلاردا ئادەتتە كىچىك ئومۇرتقىسىز ھايۋانلاردىن تەركىب تاپقان گۆشخور يېمەكلىك بار ، ئەمما ھەممىنى ئۇنتۇپ قالىدىغان جانلىقلار مەۋجۇت بولۇپ ، ئۆسۈملۈك ماددىلىرى بىلەن ئوزۇقلىنىدۇ. پاقا تېرىسىنىڭ ساغلاملىقى ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم بولغان مىكروب بار. پاقا يېگەن نەرسىلەرنى بەدەن ماسسىغا ئايلاندۇرۇشتا ئىنتايىن ئۈنۈملۈك. ئۇلار يىرتقۇچ ھايۋانلارنىڭ مۇھىم يېمەكلىك مەنبەسى ۋە دۇنيادىكى نۇرغۇن ئېكولوگىيىلىك سىستېمىلارنىڭ يېمەكلىك تور ھەرىكەتچانلىقىنىڭ بىر قىسمى. پاقا كۆپ خىل ئاۋاز ياڭراتقۇسىنى بارلىققا كەلتۈرىدۇ ، بولۇپمۇ ئۇلارنىڭ كۆپىيىش مەزگىلىدە ، ھەمدە جۈپلەرنى جەلپ قىلىش ، يىرتقۇچ ھايۋانلارنى يوقىتىش ۋە ئادەتتە ھايات قېلىش ئۈچۈن نۇرغۇن ئوخشىمىغان مۇرەككەپ ھەرىكەتلەرنى كۆرسىتىدۇ.