كۇڭزىچىلىق
كۇڭزىچىلىق(خەنزۇچە: 儒家) يۈزلىگەن تەپەككۇر مەكتىپىنىڭ بىرى ۋە توققۇز ئېقىندىكى ئون مەكتەپنىڭ بىرى ، ئۇ جۇڭگودا بارلىققا كەلگەن ۋە ئوخشاش ۋاقىتتا شەرقىي ئاسىيادىكى باشقا دۆلەتلەرگە تەسىر قىلغان ۋە تارقالغان بىر خىل تەپەككۇر ۋە پەلسەپە. مىلادىدىن ئىلگىرىكى 5-ئەسىردە كۇڭزى تەرىپىدىن قۇرۇلغان بولۇپ ، ئاق كۆڭۈللۈك ، ئەپۇچانلىق ، سەمىمىيلىك ۋە ساداقەتمەنلىكنى يادرولۇق قىممەت قارىشى قىلىدۇ. كۇڭزىچىلىق ئاق كۆڭۈللۈك ۋە ئەخلاقنى تەشەببۇس قىلىپ ، دۆلەتنى باشقۇرىدۇ ، كىشىلەرنىڭ سۆز-ھەرىكىتىنى قائىدە-يوسۇن بىلەن قېلىپلاشتۇرۇپ ، زىددىيەتلەرنى ھەل قىلىپ ، دۆلەتنى تىنچلاشتۇرىدۇ.
كۇڭزىچىلىق كۇڭزىنى دانىشمەن دەپ ھۆرمەتلەيدۇ ، تۆت كىتاب ۋە بەش كلاسسىكنى كلاسسىك دەپ قارايدۇ ، مېنكيۇس ، شۈنزى ، دوڭ جوڭشۇ ، خەن يۈ ، ئېرچېڭ ، جۇ شى قاتارلىقلار تەرىپىدىن ئىلگىرى سۈرۈلۈپ ، شەرقىي ئاسىيانىڭ سىياسىيغا تەسىر كۆرسەتتى. مەدەنىيەت ۋە ئىجتىمائىي مائارىپ. 19-ۋە 20-ئەسىرلەردە ، جۇڭگونىڭ ئەنئەنىۋى سىياسىي تۈزۈمى ۋە ئىجتىمائىي مەدەنىيىتى غەربنىڭ سىياسىي تۈزۈمى ۋە زامانىۋىلىشىشنىڭ تەسىرىگە دۇچ كېلىپ ، ئىچكى تالاش-تارتىش ۋە چەتئەل كۈچلىرىنىڭ ئارىلىشىشىغا ئۇچرىدى. كۇڭزىچىلىقنىڭ زامانىۋى ئۆزگىرىشى ۋە ئۇنىڭ زامانىۋى جەمئىيەتتىكى رولى يەنىلا ھازىرقى يېڭى كۇڭزىچىلىقنى ئۈزلۈكسىز تەتقىق قىلىدىغان تېما.