مېڭە
چوڭ مېڭە بارلىق ئومۇرتقىلىق ۋە ئومۇرتقىسىز ھايۋانلارنىڭ نېرۋا سىستېمىسىنىڭ مەركىزى رولىنى ئوينايدىغان ئەزا. ئۇ باش قىسمىغا جايلاشقان بولۇپ ، ئادەتتە كۆرۈش قۇۋۋىتى قاتارلىق سەزگۈ ئەزالىرىغا يېقىنلىشىدۇ. ئۇ ئومۇرتقىلىق ھايۋانلارنىڭ بەدىنىدىكى ئەڭ مۇرەككەپ ئەزا.
ئاناتومىيە
[تەھرىرلەش]ھۈجەيرە قۇرۇلمىسى
[تەھرىرلەش]بارلىق جانلىقلارنىڭ مېڭىسى ئاساسلىقى نېرۋا ھۈجەيرىسىدىن تەركىب تاپقان.
نېرۋا ھۈجەيرىلىرى ئاكون ئارقىلىق سىگنال ئەۋەتىدۇ ، بۇ نېپىز تالا بولۇپ ، ھۈجەيرە تېنىدىن ۋە باشقا تۈرلەرگە كېڭىيىدۇ ، بەزىدە يېقىن ئەتراپتا ، بەزىدە مېڭىنىڭ ياكى بەدەننىڭ يىراق جايلىرىدا بولىدۇ.
ئاكونلار سىناپس دەپ ئاتىلىدىغان مەخسۇس ئۇلىنىش ئارقىلىق سىگنالنى باشقا نېرۋا ھۈجەيرىسىگە يەتكۈزىدۇ. يەككە ئاكون باشقا ھۈجەيرىلەر بىلەن نەچچە مىڭلىغان ماس قەدەملىك ئۇلىنىشى مۇمكىن. ھەرىكەت يوشۇرۇن كۈچى ، ئاكوننى بويلاپ ساياھەت قىلغاندا ، ماس قەدەمگە كەلگەندە ، نېرۋا تومۇر تارقاتقۇچى دەپ ئاتىلىدىغان خىمىيىلىك ماددىنىڭ قويۇپ بېرىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. نېرۋا تولۇقلىغۇچ نىشان ھۈجەيرىسىنىڭ پەردىسىدىكى قوبۇل قىلغۇچى مولېكۇلا بىلەن باغلىنىدۇ.
سىناپس چوڭ مېڭىنىڭ مۇھىم ئىقتىدار ئامىللىرى. چوڭ مېڭىنىڭ ماھىيەتلىك ئىقتىدارى ھۈجەيرە بىلەن ھۈجەيرە ئالاقىسى بولۇپ ، ماس قەدەملەر ئالاقىلىشىش نۇقتىلىرىدۇر.
فىزىئولوگىيە
[تەھرىرلەش]چوڭ مېڭىنىڭ ئىقتىدارى نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئېلېكتر خىمىيىلىك سىگنالنى باشقا ھۈجەيرىلەرگە يەتكۈزۈش ئىقتىدارى ۋە باشقا ھۈجەيرىلەردىن قوبۇل قىلىنغان ئېلېكتر خىمىيىلىك سىگناللارغا مۇۋاپىق ئىنكاس قايتۇرۇش ئىقتىدارىغا باغلىق. نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئېلېكتر خۇسۇسىيىتى كۆپ خىل بىئو-خىمىيىلىك ۋە مېتابولىزىم جەريانلىرى تەرىپىدىن كونترول قىلىنىدۇ ، بولۇپمۇ ماس قەدەمدە يۈز بېرىدىغان نېرۋا تومۇر تارقاتقۇچى بىلەن قوبۇل قىلغۇچىنىڭ ئۆز-ئارا تەسىر قىلىشى.
نېرۋا ئىلمى
[تەھرىرلەش]نېرۋا ئىلمى ساھەسى مېڭىنى ۋە باشقا نېرۋا سىستېمىسىنى چۈشىنىشكە تىرىشىدىغان بارلىق ئۇسۇللارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
سىرتقى ئۇلىنىش
[تەھرىرلەش]
باش: چوققا - ماڭلاي – كۆز – قۇلاق – بۇرۇن – ئېغىز بوشلۇقى – تىل – چىش – ئېڭەك – يۈز گەۋدە: دولا – ئومۇرتقا – تۆش – يېلىن – كېمىنىڭ قوۋۇرغا جازىسى – قورساق قىسم – كىندىك - يانپاش – سوڭ – كاسا بەل: قول – جەينەك – بىلەك – ھىيلە – پوچېركا – بارماق (باش بارماق - كۆرسەتكۈچ بارماق - ئوتتۇرا بارماق - نامسىز بارماق - چىمەلتەك) – پاچاق – تىز – سان – پاچاق – كېسەل – ئۆكچە – ئوشۇق – پۇت – پۇت بارمىقى |