Jump to content

مېڭە

ئورنى Wikipedia
مېڭە

چوڭ مېڭە بارلىق ئومۇرتقىلىق ۋە ئومۇرتقىسىز ھايۋانلارنىڭ نېرۋا سىستېمىسىنىڭ مەركىزى رولىنى ئوينايدىغان ئەزا. ئۇ باش قىسمىغا جايلاشقان بولۇپ ، ئادەتتە كۆرۈش قۇۋۋىتى قاتارلىق سەزگۈ ئەزالىرىغا يېقىنلىشىدۇ. ئۇ ئومۇرتقىلىق ھايۋانلارنىڭ بەدىنىدىكى ئەڭ مۇرەككەپ ئەزا.

ئاناتومىيە

[تەھرىرلەش]

ھۈجەيرە قۇرۇلمىسى

[تەھرىرلەش]

بارلىق جانلىقلارنىڭ مېڭىسى ئاساسلىقى نېرۋا ھۈجەيرىسىدىن تەركىب تاپقان.

نېرۋا ھۈجەيرىلىرى ئاكون ئارقىلىق سىگنال ئەۋەتىدۇ ، بۇ نېپىز تالا بولۇپ ، ھۈجەيرە تېنىدىن ۋە باشقا تۈرلەرگە كېڭىيىدۇ ، بەزىدە يېقىن ئەتراپتا ، بەزىدە مېڭىنىڭ ياكى بەدەننىڭ يىراق جايلىرىدا بولىدۇ.

ئاكونلار سىناپس دەپ ئاتىلىدىغان مەخسۇس ئۇلىنىش ئارقىلىق سىگنالنى باشقا نېرۋا ھۈجەيرىسىگە يەتكۈزىدۇ. يەككە ئاكون باشقا ھۈجەيرىلەر بىلەن نەچچە مىڭلىغان ماس قەدەملىك ئۇلىنىشى مۇمكىن. ھەرىكەت يوشۇرۇن كۈچى ، ئاكوننى بويلاپ ساياھەت قىلغاندا ، ماس قەدەمگە كەلگەندە ، نېرۋا تومۇر تارقاتقۇچى دەپ ئاتىلىدىغان خىمىيىلىك ماددىنىڭ قويۇپ بېرىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. نېرۋا تولۇقلىغۇچ نىشان ھۈجەيرىسىنىڭ پەردىسىدىكى قوبۇل قىلغۇچى مولېكۇلا بىلەن باغلىنىدۇ.

سىناپس چوڭ مېڭىنىڭ مۇھىم ئىقتىدار ئامىللىرى. چوڭ مېڭىنىڭ ماھىيەتلىك ئىقتىدارى ھۈجەيرە بىلەن ھۈجەيرە ئالاقىسى بولۇپ ، ماس قەدەملەر ئالاقىلىشىش نۇقتىلىرىدۇر.

فىزىئولوگىيە

[تەھرىرلەش]

چوڭ مېڭىنىڭ ئىقتىدارى نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئېلېكتر خىمىيىلىك سىگنالنى باشقا ھۈجەيرىلەرگە يەتكۈزۈش ئىقتىدارى ۋە باشقا ھۈجەيرىلەردىن قوبۇل قىلىنغان ئېلېكتر خىمىيىلىك سىگناللارغا مۇۋاپىق ئىنكاس قايتۇرۇش ئىقتىدارىغا باغلىق. نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئېلېكتر خۇسۇسىيىتى كۆپ خىل بىئو-خىمىيىلىك ۋە مېتابولىزىم جەريانلىرى تەرىپىدىن كونترول قىلىنىدۇ ، بولۇپمۇ ماس قەدەمدە يۈز بېرىدىغان نېرۋا تومۇر تارقاتقۇچى بىلەن قوبۇل قىلغۇچىنىڭ ئۆز-ئارا تەسىر قىلىشى.

نېرۋا ئىلمى

[تەھرىرلەش]

نېرۋا ئىلمى ساھەسى مېڭىنى ۋە باشقا نېرۋا سىستېمىسىنى چۈشىنىشكە تىرىشىدىغان بارلىق ئۇسۇللارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

سىرتقى ئۇلىنىش

[تەھرىرلەش]



باش: چوققا - ماڭلايكۆزقۇلاقبۇرۇنئېغىز بوشلۇقىتىلچىشئېڭەكيۈز

بويۇن: بوغۇزبۇغدىيەك - گال

گەۋدە: دولائومۇرتقاتۆشيېلىنكېمىنىڭ قوۋۇرغا جازىسىقورساق قىسمكىندىك - يانپاشسوڭكاسا

بەل: قولجەينەكبىلەكھىيلەپوچېركابارماق (باش بارماق - كۆرسەتكۈچ بارماق - ئوتتۇرا بارماق - نامسىز بارماق - چىمەلتەك) – پاچاقتىزسانپاچاقكېسەلئۆكچەئوشۇقپۇتپۇت بارمىقى

تېرە: چاچ