يېڭى تىپتىكى تاجسىمان ۋىرۇس كېسىلى(كوۋىد-19 كېسىلى)

ئورنى Wikipedia
يېڭى تىپتىكى تاجىسمان ۋىرۇسنى داۋالاش ئارقلىق يۇقۇملۇنۇش تارقىلىشنى تەكشىلەشتۈرۈش دىئاگىراممىسى

2019-تاجىسىمان ۋىرۇس كېسلى ( COVID-19 ) (ئېنگلىزچە: Coronavirus disease 2019، ئاددىيلاشتۇرۇلغان خەنچە: 2019冠状病毒病، باشقىچە ئاتىلىشى: ۋۇخەن ۋىرۇسى كېسلى، ۋۇخەن يۇقۇمى) ئېغىر دەرىجىدىكى نەپەس يولى ئۇنىۋېرسال كېسەللىكى تاجىسىمان ۋىرۇسى 2 (SARS-CoV-2) كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان يۇقۇملۇق كېسەللىك .  تۇنجى كېسەل 2019-يىلى ۋۇخەندە بايقالغان.

ۋىرۇس ئادەتتە يۆتەل جەريانىدا ھاسىل بولغان نەپەس يولى تامچىلىرى ئارقىلىق بىر ئادەمدىن يەنە بىر ئادەمگە تارقىلىدۇ .  ئۇ يەنە بۇلغانغان يۈزلەرگە تېگىش ، ئاندىن يۈزىگە تېگىشتىن تارقىلىشى مۇمكىن.  كېسەللىك ئالامەتلىرىنىڭ پەيدا بولغان ۋاقتى ئادەتتە 2 كۈندىن 14 كۈنگىچە بولۇپ ، ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 5 كۈن بولىدۇ.  ئۆلچەملىك دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى بۇرۇن يۇتقۇنچاق يەللىكىدىن تەتۈر كۆچۈرۈلگەن پولىمېرازا زەنجىرسىمان رېئاكسىيە (rRT-PCR) . يۇقۇملىنىشقا كېسەللىك ئالامەتلىرى ، خەتەرلىك ئامىللار ۋە كۆكرەك CT سىكانىرلاشنىڭ بىرىكىشىدىنمۇ دىئاگنوز قويغىلى بولىدۇ .

يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش تەدبىرلىرى قولنى دائىم يۇيۇش ، ئىجتىمائىي ئارىلىق (باشقىلار بىلەن بولغان ئارىلىقنى ساقلاش) ۋە قولنى يۈزدىن يىراقلاشتۇرۇشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ .  ۋىرۇس بار دەپ گۇمان قىلغانلارغا ۋە ئۇلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئالغۇچىغا ماسكا ئىشلىتىش تەۋسىيە قىلىنىدۇ ، ئەمما كەڭ خەلق ئاممىسى ئەمەس.  COVID-19 ئۈچۈن ۋاكسىنى ياكى ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش يوق . باشقۇرۇش كېسەللىك ئالامەتلىرىنى داۋالاش ، قوللاش پەرۋىشى ، يەكلەش ۋە تەجرىبە تەدبىرلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ .

دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى تاجىسىمان ۋىرۇس يۇقۇمى بىر ۋابا دەپ جاكارلانغان.

ئەڭ يېڭى كوۋىد-19 ھالەت ئۇچۇرى ئورگان تور بېتى: https://google.org/crisisresponse/covid19-map

2019 تاجىسمان ۋىرۇس كېسلى (COVID-19)
باشقا ئىسىملار
  • 2019-nCoV جىددىي خاراكتېرلىك نەپەس يولى كېسەللىكلىرى
  • رومان تاجىسىمان ئۆپكە ياللۇغى
  • ۋۇخەن ئۆپكە ياللۇغى
  • ۋۇخەن تاجىسىمان ۋىرۇسى
  • كوۋىد-19
  • كورونا ۋىرۇسى
  • كىرونا ۋىرۇسى
  • «Coronavirus» ياكى SARS-CoV-2 نىڭ باشقا ئىسىملىرى
2019 تاجىسىمان ۋىرۇسى كېسىلنىڭ ئالامەتلىرى
2019-تاجىسىمان ۋىرۇس كېسلى ئالامەتلىرى
ئالاھىدە ئۆتكۈر نەپەس يولى يۇقۇملىنىش
ئالامىتى قىزىش ، يۆتەل ، نەپەس سىقىلىش
مۇرەككەپ مەسىلىلەر ئۆپكە ياللۇغى ، ARDS ، بۆرەك زەئىپلىشىش
سەۋەبى SARS-CoV-2
خەتەر ئامىلى ئالدىنى ئېلىش تەدبىرلىرىنى قوللانماسلىق
دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى rRT-PCR سىنىقى ، ئىممۇنىتېت كۈچى ، CT تەكشۈرۈش
ئالدىنى ئېلىش قول يۇيۇش تېخنىكىسى ، يۆتەل قائىدىسى توغرا ،

كېسەل كىشىلەر ياكى ئىككىلەمچى

توشۇغۇچىلار بىلەن قويۇق ئالاقىلىشىشتىن ساقلىنىش

داۋالاش كېسەللىك ئالامىتى ۋە قوللىشى
چاستوتىسى 288،380  دەلىللەنگەن دېلو
ئۆلۈم 12 مىڭ 836  (جەزملەشتۈرۈلگەن دېلولارنىڭ% 3 تىن% 4 كىچە ؛

دەلىللەنمىگەن دېلولارنى ئۆز ئىچىگە ئالغاندا تۆۋەنرەك)

ئالامەت ئىستاستىكىسى[تەھرىرلەش]

ئالامىتى %
قىزىتما 87.9
قۇرۇق يۆتەل 67.7
ھارغىنلىق 38.1
بەلغەم ئىشلەپچىقىرىش 33.4
پۇراق ۋە تەمنى يوقىتىش 30 دىن 66 گىچە
نەپەس سىقىلىش 18.6
مۇسكۇل ياكى بوغۇملار ئاغرىش 14.8
كېكىردەك ئاغرىدى 13.9
باش ئاغرىقى 13.6
سوغوق تىتىرەش 11.4
كۆڭلى ئاينىش ياكى قۇسۇش 5.0
بۇرۇن قىستاڭچىلىقى 4.8
ئىچ سۈرۈش 3.7 دىن 31 گىچە
قان قۇسۇش 0.9
كانايچەl قىستاڭچىلىقى 0.8

باشقا ئىستاستىكا[تەھرىرلەش]

ئۆلۈش نىسبىتى (%) ياش ۋە دۆلەت بويىچە
يېشى 0–9 10–19 20–29 30–39 40–49 50–59 60–69 70–79 80+
جۇڭگو 11-فېۋرالغىچە 0.0 0.2 0.2 0.2 0.4 1.3 3.6 8.0 14.8
ئىتالىيە 19-مارتقىچە 0.0 0.0 0.0 0.4 0.6 1.2 4.9 15.3 23.6
كورېيە 23-مارتقىچە 0.0 0.0 0.0 0.1 0.1 0.4 1.6 6.3 11.6
ئىسپانىيە 22-مارتقىچە 0.0 0.5 0.3 0.1 0.3 0.6 2.2 5.2 17.9
ئامېرىكىدىكى ياشلارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتى (%)
يېشى 0-19 20-44 45-54 55-64 65-74 75-84 ≥85
ئامېرىكا 16-مارتقىچە 0.0 0.1-0.2 0.5-0.8 1.4-2.6 2.7-4.9 4.3-10.5 10.4-27.3
ئەسكەرتىش: تۆۋەن چەك بارلىق ئەھۋاللارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. يۇقىرى چەك سانلىق مەلۇمات كەم بولغان ئەھۋاللارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
كوۋىد-19 نىڭ ئالدىنى ئېلىش تەشۋىقات ۋاراقچىسى