ماي

ئاپرېل – ماي – ئىيۇن
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

باھار ئېيى ياكى ماي ئېيى 12 ئاينىڭ 5- سىدۇر.

• يىلنىڭ بەشىنچى ئېيى
• 31 كۈنلۈك چوڭ ئايلارنىڭ ئۈچنىچىسى
• ئەتىياز پەسلىنى ئۈچىنچى ئېيى.

مۇھىم ئىشلار

5 - ئاي ياكى ماي (ئىنگ: February) ئايى مىلادى تەقۋىمىدە يىلنىڭ 5 ئېيى. بۇ ئاي 31 كۈنلۈكتۇر. تارىخىمىزدا بۇ ئايدا بولۇپ ئۆتكەن بەئزى چوڭ ئىشلار، بۇ ئايدا دۇنياغا كەلگەن ۋە قايتىش بولغان مۇھىم شەخسلەر تۆۋەندىكىچە:

• 1- ماي — 1889 - پارىژدا ئىككىنچى ئىنتېرناتسيونال تەرىپىدىن خەلقئارالىق ئەمگەكچىلەر بايرىمى ئېلان قىلىندى.
• 2- ماي — 1945 - سوۋېت ئىتتىپاقى ئارمىيىسى بېرلىننىڭ ئېلىنغانلىقىنى ۋە ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى ئاخىرلاشقانلىقىنى ئېلان قىلدى.
• 3- ماي — 1943 - سوۋېت ئىتتىپاقى ئۈرۈمچىدە تۇرۇشلۇق كونسۇلى شېڭ شىسەيگە دۇشەنزى نېفىتلىكتىكى بارلىق سوۋېتلىك ئىشچى ۋە تېخنىكلەرنىڭ ھەمدە بارلىق سوۋېت پۇقراسى خادىملارنىڭ ئەتىدىن باشلاپ (4 - ماي) ئىشقا چىقمايدىغانلىقىنى ئ‍ۇقتۇردى.
• 4- ماي —
  • 1937 - مەمتېلى تەۋپىق ئەپەندى قولغا ئېلىنغان.
  • 1919 - بېيجىڭ شەھرىدىكى ئوقۇغۇچىلار نامايىش قىلدى: 4 - ماي ياشلار ھەرىكىتى.
• 5- ماي — 1260 - قۇبىلاي موڭغۇل ئىمپېرىيىسى قاغانى بولدى.
• 6- ماي — 2014 - گۇاڭجۇ پويىز ئىستانسى ۋەقەسى، گۇماندار مەمەتتوختى غۇجابدۇللاھ.
• 7- ماي — 1104 - سەلجۇقىيلەر ھارران ئۇرۇشىدا ئەھلىسەبنى بۇزغۇنغا ئۇچراتتى.
• 10- ماي — 1865 - قوقەند خانى ئالىمقۇلى خان دەپىن قىلىندى.
• 14- ماي — 2010 - 5 - ئىيۇل ۋەقەسى كەينىدىنلا پۈتۈن ئۇيغۇر بويىچە ئېتىۋېتىلگەن ئىنتېرنېت قايتا ئېتىچېتىلدى.
• 15- ماي — 1871 - چاررۇسىيە ئاتالمىش رۇس پۇقرا ۋە سودىگەرلىرىنى قوغداش، قاچقۇنلارنى تۇتۇش باھانىسىدە ئىلىغا ئەسكەر كىرگۈزۈپ، 4 - ئىيۇل غۇلجىنى بېسىۋالدى.
• 16- ماي — 1966 - ئ‍اتالمىش مەدەنىيەت زور ئىنقىلابى رەسمىي باشلاندى (1976 - يىلى 6 - ئۆكتەبىر ئاياغلاشتى).
• 17- ماي — 1979 - .
• 18- ماي — 1983 - بىڭتۈەن خەلق قۇراللىق قىسىمى قۇرۇلدى.
• 19- ماي —
  • 1931 — ما جوڭيىڭ ئاتالمىش «بۇيرۇققا بىنائەن» 36 - دېۋىزىيەنىڭ 500 ئەسكىرىنى باشلاپ قومۇلغا چىقتى.
  • 1989 - 19 - ماي ئ‍ۈرۈمچى ۋەقەسى يۈز بەردى.
• 20- ماي — 1935 — ما خۇسەن قوماندانلىقىدىكى يېڭى 36 - دېۋىزىيە قەشقەر ئايرودرومىغا ھۇجۇم قىلدى.
  • 2006 - ئۇيغۇر ئون ئىككى مۇقامى ج خ ج تۇنجى قېتىملىق دۆلەت دەرىجىلىك غەيرى ماددى مەدەنىي مىراس تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلدى.
  • 2021 — لىتۋا پارلامېنتى ئۇيغۇرلارنى ئىرقىي قىرغىنچىلىققا ئۇچرىغان دېگەن قارارنى قوبۇل قىلدى.
• 21- ماي — 1947 - مەسئۇت سابرى يېڭى قۇرۇلغان شىنجاڭ ئۆلكىلىك بىرلەشمە ھۆكۈمەت رەئىسى سايلاندى.
• 22- ماي — 1934 - ما فۇيۈەن قەشقەر يېڭىشەھەردە قورشاۋدا قالغان ما جەنساڭنى قوتقۇزۇۋالدى. تۇنگانلار قىزىلنىڭ ئۆچىنى ئ‍ېلىش ئۈچۈن قەشقەر كوناشەھەرگە ھۇجۇم قىلىپ شەھەردىكى 2000 دىن 8000 غىچە پۇقرانى قىرغىن قىلدى.
• 23- ماي — 1893 -
• 24- ماي — 1975 - ش ئۇ ئا ر بوز يەر ئۆزلەشتۈرۈش باش ئىدارىسى قۇرۇلدى. 1981 - يىلى قالدۇرۇلدى.
• 28- ماي — 1947 - مەسئۇت سابرى يېڭى قۇرۇلغان شىنجاڭ ئۆلكىلىك بىرلەشمە ھۆكۈمەت رەئىسى بولدى.
• 29- ماي — 1957 - قاراماي ناھىيە دەرىجىلىك شەھەر بولۇپ قۇرۇلدى.
• 30- ماي — 2002 - 1877 — يەتتىشەھەر ھۆكۈمدارى ئاتالىق غازى ياقۇب بەگ ئۆلدى.

بايرام ۋە ئالاھىيدە كۈنلەر

• 1- ماي خەلقئارالىق ئەمگەكچىلەر بايرىمى
• 3- ماي ياپونىيە ئاساسىي قانۇننى خاتىرلەش كۈنى
• 4- ماي ياشلار بايرىمى
• 5- ماي ياپونىيە بالىلار بايرىمى
• 8- ماي ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى ياۋرۇپا جەڭ مەيدانى غالبىيەت كۈنى ( V-E Day)، خەلقئارالىق قىزىل كىرىست كۈنى
• 9- ماي سابىق سوۋېت ئىتتىڧاقى ئەللىرىدە ۋەتەننى قوغداش ئۇرۇشىنىڭ غالبىيەت بايرىمى
• 12- ماي خەلقئارالىق سېسترالار كۈنى
• 17- ماي خەلقئارالىق تېلگراڧ كۈنى
• 18- ماي خەلقئارالىق مۇزېيخانە كۈنى
• 25- ماي ئاڧرىقا ئازادلىق كۈنى، خەلقئارالىق يۈتكەن ئۈسمۈرلەر كۈنى، ئارگېنتىنا ۋە ئىئوردانىيەدە ئىنقىلاب بايرىمى، خەلقئارالىق شامال دارىشتىن ساقلىنىش كۈنى
• باھار ئېينىڭ 2- يەكشەنبە كۈنى ئا ق ش ۋە نۇرغۇن دۇنيا ئەللىرىدە ئانىلار بايرىمى
• باھار ئېينىڭ 3- يەكشەنبە كۈنى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىدە مەملىكەتلىك مىيىپلارغا ياردەم بېرىش كۈنى