شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى
| شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى | |
 | |
| ئومۇمىي ئەھۋال | |
| ئىشلەتكەن | شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى |
| قوبۇل قىلىنغان | 1933-يىلى 12-نويابىر |
| بىرلىكلىرى | بەسمەلە، ئاي، يۇلتۇز، گۈمبەز |
شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى (ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى: Sherqiy Türkistan Dölet Gérbi) بولسا 1933-يىلى 12-نويابىر قەشقەر شەھىرى دە قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى تەرىپىدىن دۆلەت گېرىبى دەپ قوبۇل قىلىنغان.
تارىخى[تەھرىرلەش]
1933-يىلى 12-نويابىر قەشقەر شەھىرى دە قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى تەرىپىدىن دۆلەت گېرىبى دەپ قوبۇل قىلىنغان.
قۇرۇلمىسى[تەھرىرلەش]
بەسمەلە[تەھرىرلەش]
دۆلەت گېرىبىدىكى ئاينىڭ ئوتتۇرىسىدا بەسمەلە( بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ ) ناھيىتى گۈزەل ھۆسۈن خەت بىلەن ئېلىنغان.
ئاي[تەھرىرلەش]
تراكيا ئۇنىۋېرسىتېتى ئوقۇتقۇچىسى پروڧ دوكتور سۇلتان ماھمۇت قەشقەرلى ئاي ئىسلامىيەتكە، يۇلتۇر مىللىي مۇستەقىللىق ۋە ئىستىقلالغا سىمۇۋول قىلىنىدۇ دەپ كۆرسەتكەن.
ئۈچ يۇلتۇز[تەھرىرلەش]
ئۈچ يۇلتۇز تۈركىستان زېمىنىدا قۇرۇلغان ئۈچ بۈيۈك دۆلەتكە ۋەكىللىق قىلىدۇ
18نوقتا[تەھرىرلەش]
ئىككى تەرىپىدە توققۇزدىن جەمئىي 18 دانە نوقتا بار، مەھمۇد كاشغەرىي تۈركلەرنىڭ قەۋملىرى ھەققىدە توختۇلۇپ تۈركلەرنىڭ 20 قەۋمى بار، ئەمما بۇنىڭ ئىچىدە ئەڭ مۇھىملىرى 18 قەۋم دەپ كۆرسەتكەن:
- 1.پەچىنەك
- 2.قىپچاق
- 3.ئوغۇز
- 4.باسمىل؛
- 5.قاي
- 6.ياباقۇ؛
- 7.تاتار؛
- 8.قىرغىز؛
- 9.چىگىل؛
- 1.توقسى؛
- 2.ياغما؛
- 3.ئوغراق
- 4.چارۇق؛
- 5.چۇمۇل؛
- 6.ئۇيغۇر؛
- 7.تاڭغۇت؛
- 8.قىتان؛
- 9.تاۋغاچ؛
باشقا ئىككى قەۋم بولسا يەمەك ۋە باشقىرتلار.
باشقىلار[تەھرىرلەش]
قارالسۇن[تەھرىرلەش]
جۇمھۇرىيەتلەر: