ئە
.svg)
ئە (/ɛ/~/æ/) ھەرىپى ئۇيغۇر ئېلىپبەسىنىڭ ئىككىنچى ھەرپى ۋە سەككىز سوزۇق تاۋۇشنىڭ بىرىدۇر. يېزىلغىنىدەك ئوقۇلىدۇ.
- يۈك. پىئېللارنىڭ ئاخىرىغا قوشۇلۇپ تەكىتلەشنى بىلدۈرىدۇ:
كۆر+ە=كۆرە؛ ياز+ە=يازە، ماڭ+ە=ماڭە!
- تۇرغۇن سۆزلەردىن پىئېل ياسايدىغان قوشۇمچە:
تۈن+ە= تۈنە؛ كۈچ+ە=كۈچە؛ تۈز+ە=تۈزە[1]
ئوقۇلىشى[تەھرىرلەش]
ئە ھەرىپىنىڭ تەلەففۇزى خەلقئارالىق ترانسكرېپسىيە بويىچە (/ɛ/~/æ/)؛ م: ئەردەم (Erdem)، ئەنئەنە (En`ene)؛ يېزىلغىنىدەك ئوقۇلىدۇ.
تۈرلىنىشى[تەھرىرلەش]
ئە ھەرىپى ھەم لەۋلەشمىگەن ھەم تىل ئارقا سوزۇق تاۋۇشتۇر.
يېزىلىشى[تەھرىرلەش]
ئاۋۋال ئوڭدىن سولغا ئاساسىي گەۋدە (ىە) سوڭرە يوقرىدىن تۆۋەنگە ھەمزە (ء) يېزىلىدۇ. پەقەت ئوتتۇرا ئە (ە) سولدىن ئوڭغا يېزىلىدۇ.
| يالغۇز | ئوتتۇرا | ئاخىرىدا | ئاخىرىدا ئايرىم |
|---|---|---|---|
| ئە | ە | ﺎ | ﯫ |
باشقا ئەلىفبەلەردە:[تەھرىرلەش]
لاتىن: E
رۇس: E
مەنبە[تەھرىرلەش]
- ↑ ئۇيغۇر تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى، 1. توم 219. بەت
| ئۇيغۇر ئېلىپبەسى | ||
|---|---|---|
| ئۇيغۇر كونا يېزىقى | ئا · ئە · ب · پ · ت · ج ·چ · خ · د · ر · ز · ژ · س · ش · غ · ف · ق · ك · گ · ڭ · ل · م · ن · ھ · ئو · ئۇ · ئۆ · ئۈ · ۋ · ئې · ئى · ي؛ سوزۇق تاۋۇشلار · ئۈزۈك تاۋۇشلار |  |
| ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى | A · B · CH · D · E · Ë ·F · G · GH · H · I · J · K · L · M · N · NG · O · Ö · P · Q · R · S · SH · T · U · Ü · W · X · Y · Z · ZH | |
| ئۇيغۇر كرىل يېزىقى | А · Б · В · Г · Ғ · Д ·Е · Ё · Ж · З · И · Й · К · Қ · Л · М · Н · Ң · О · Ө · П · Р · С · Т · У · Ү · Ф · Х · Һ · Ч · Ш · Ы · Э · Ю · Я | |
| ئۇيغۇر يېڭى يېزىقى | A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z · Ƣ ·Ⱨ ·Ⱪ ·Ə ·Ɵ ·Ü ·Ⱬ ·NG ·ZH ·CH ·SH | |
| چاغاتاي ئۇيغۇر يېزىقى | ا · ﺀ · ب · پ · ت · ث · ج ·چ ·ح · خ · د ·ذ · ر · ز · ژ · س · ش · ص · ض · ط · ظ · ع · غ · ف · ق · ك · گ · نك · ل · م · ن · و · ە · لا · ى | |
| ئىستىمالدىن قالغانلار | تۈرك-رۇنىك يېزىقى · قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقى · خاقانىيە ئۇيغۇر يېزىقى | |
| ئۇيغۇر تىلىنىڭ شىۋىلىرى - ئۇيغۇر تىلىنىڭ فونولگىيسى - ئۇيغۇر تىلىنىڭ گرامماتىكىسى - ئۇيغۇر تىلىنىڭ ھەرپلىرى | ||