نىلقا ناھىيىسى

نىلقا ناھىيىسى 尼勒克县.Nilqa County
نىلقا ناھىيىسى خەرىتىدىكى ئورنى
ئومۇمىي ئەھۋال
مەمۇرىي رايون شەكلى	ناھىيە
ئوبلاست	ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى
مىللەتلەر	ئۇيغۇرقازاق
تىللار	ئۇيغۇرچەقازاقچە
كوچا باشقارمىسى سانى	0 دانە
بازارلىق سانى	1 دانە
يېزا سانى	10 دانە
نوپۇس (2015-يىل)	189,763
يەر مەيدانى	10,129.95 كۋادرات كىلومېتىر
باشقىلار
ۋاقىت رايونى	UTC+6 (ئۈرۈمچى ۋاقتى)
تېلېفون رايون نومۇرى	999 (0)86+
ماشىنا تاختا نومۇرى	新F

نىلقا ناھىيىسى (ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى: Nilqa Nahiyisi) شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى دائىرىسى ئىچىدىكى بىر شەھىر بۇلۇپ مەمۇرى جەھەتتىن ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى تىگە قارايدۇ. نىلقا ناھىيىسى ئىلى دەرياسىنىڭ يۇقىرى ئېقىنىغا جايلاشقان. شەرقىي تەرىپى خېجىڭ ناھىيىسى ۋە ساۋەن ناھىيىسى بىلەن، غەربىي تەرىپى غۇلجا ناھىيىسى بىلەن، جەنۇبىي تەرىپى كۈنەس ناھىيىسى، توققۇزتارا ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. شىمال تەرىپى شىخۇ شەھىرى، جىڭ ناھىيىسى ۋە كۈيتۇن شەھىرى بىلەن تۇتۇشىدۇ. شەرقىدىن غەربىگىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 243 كىلومېتىر، جەنۇبىدىن شىمالىغىچە بولغان كەڭلىكى 70 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر كۆلىمى 11 مىڭ 700 كۋادرات كىلومېتىر. ناھىيىگە بىر بازار، 10 يېزا، 93 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. تۇرۇشلۇق ئورۇنلاردىن ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 4 - شىسىنىڭ ئۈچ تۇەن - مەيدانى. شىنجاڭ ھەربىي رايونىنىڭ نىلقا ھەربىي ئات مەيدانى، غەربىي تىيانشان ئورمانچىلىق ئىدارىسىنىڭ نىلقا ئورمانچىلىق مەيدانى، ئاپتونوم رايونلۇق چارۋىچىلىق نازارىتىنىڭ كۈنەس قوي فېرمىسى قاتارلىق ئورۇنلار بار. ناھىيە مەركىزى بىلەن ئۈرۈمچى شەھىرىنىڭ ئارىلىقى 585 كىلومېتىر.

مەمۇرىي رايون

نىلقا شەھىرى قارمىقىدا 1 دانەبازارلىق بار بولۇپ، ئۇلار تۆۋەندىكىچە:

نومۇرى	ئىسمى	ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى دا يېزىلىشى	ئىنگلىزچە ئىسمى	خەنزۇچە ئىسمى	مەھەللە سانى	نوپۇسى(مىڭ)	يەر مەيدانى(km2)
1	نىلقا بازىرى	Nilqa Baziri	Nilqa Town	尼勒克镇	10	31.9	84.67

• ئىزاھات:

نىلقا ناھىيىسى قارمىقىدا 10 دانە يېزا بار بولۇپ، ئۇلار تۆۋەندىكىچە:

نومۇرى	ئىسمى	ئۇيغۇر لاتىن يېزىقى دا يېزىلىشى	ئىنگلىزچە ئىسمى	خەنزۇچە ئىسمى	مەھەللە/كەنت سانى	نوپۇسى(مىڭ)	يەر مەيدانى(km2)
1	ئۆزەن يېزىسى	Özen Yézisi	Ozen Township	乌赞乡	7	16.3	458
2	كېلەڭ يېزىسى	Kéleng Yézisi	Keleng Township	克令乡	7	11.2	372
3	ياقائۇلاستاي يېزىسى	Yaqaulastay Yézisi	Yaqaulastay Township	加哈乌拉斯台乡	6	8.5	479.33
4	قاراسۇ يېزىسى	Qarasu Yézisi	Qarasu Township	喀拉苏乡	8	13.5	575.2
5	سۇپتاي يېزىسى	Suptay Yézisi	Suptay Township	苏布台乡	4	6.9	229
6	قاراتۆپە يېزىسى	Qaratöpe Yézisi	Qaratope Township	喀拉托别乡	4	9.1	1075.2
7	قۇجۇرتاي يېزىسى	Qujurtay Yézisi	Qujurtay Township	胡吉尔台乡	9	10.3	471.87
8	ئۇلاستاي يېزىسى	Ulastay Yézisi	Ulastay Township	乌拉斯台乡	7	9.8	80
9	مىس يېزىسى	Mis Yézisi	Mis Township	木斯乡	9	13	394
10	كۆكخوتقور موڭغۇل يېزىسى	Kökxotqor Mongghul Yézisi	Kokxotqor Mongol Township	科克浩特浩尔蒙古族乡	10	14.6	668

يەر تۈزۈلۈشى

ناھىيىنىڭ يەر شەكلىدىن قارىغاندا شەرقىي ئېگىز، غەربىي پەس بولۇپ، تاغلىق جايلار 55% نى، ئېدىرلىق 30% نى، دەريا ۋادىسى 15% نى ئىگىلەيدۇ. قاش دەرياسى شەرقتىن غەربكە قاراپ ناھىيىدىن ئېقىپ ئۆتكەن بولۇپ، يىللىق ئېقىن مىقدارى 4 مىليارد 40 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلىرىدىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 313 مىليون كۇب مېتىر. يىلپىز، قارا تايغان بۇغا، سۇغۇر، ئۇلار قاتارلىق ياۋايى ھايۋانات بايلىقلىرى ۋە جىگدە، سوغىگۈل، چاكاندا، قارلەيلىسى، بوۋانە، قانتېپەر قاتارلىق ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقلىرى بار. ھازىرغىچە بايقالغان كان مەھسۇلاتلىرى بايلىقلىرىدىن كۆمۈر، مىس، ئاليومىن، ئالتۇن، سىڭىرتاش، خرۇستال تاش قاتارلىقلار بار.

يېزا ئىگىلىكى

ناھىيە چارۋىچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 20 مىڭ 400 گېكتار (306 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 58 مىڭ 300 گېكتار (874 مىڭ 500 مو) ئورمانلىق. 657 مىڭ 900 گېكتار (9 مىليون 886 مىڭ 500 مو) يايلاق بار. يەنە 72 مىڭ 007 گېكتار (بىر مىليون 90 مىڭ مو) تېرىقچىلىق قىلىشقا بولىدىغان يەر بار. ئاساسلىق قازاق ئېتى، شىنجاڭ قوڭۇر كالىسى، شىنجاڭ ئىنچىكە يۇڭلۇق قويى، تۆگە قاتارلىق چارۋىلار بېقىلىدۇ، ھەسەل ھەرىسى بېقىشمۇ بەلگىلىك كۆلەمگە ئىگە. بۇغداي، كۆممىقوناق، قوناق، مەيلىقدان، ياڭيۇ قاتارلىق يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى، ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، خىمىيە سانائىتى، كۆمۈر، سېمونت، گۆش پىششىقلاپ ئىشلەش، سۈت مەھسۇلاتلىرى، ئاشلىق - ماي ۋە يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىق سانائەت تۈرلىرى بار.

ئىقلىمى

نىلقا ناھىيىسىنىڭ ئىقلىمى مۆتىدىل بەلۋاغنىڭ مۆتىدىل قۇرغاق كىلىمات ئىقلىمىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 5.7℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا 37.9℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېرتۇرا - 39.9℃. قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە يورۇتۇش ۋاقتى 2795.8 سائەت، 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرا 2369.2℃، قىروسىز مەزگىلى 102 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 353.4 مىللىمېتىر. سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 1471.8 مىللىمېتىر.